Month: April 2024

Rubrika “Big Brother Radio” u ka dhënë mundësi banorëve të tregojnë më shumë për njëri-tjetrin, strategjitë dhe idetë e lojës.

Pjesë e panelit së bashku me Erjolën dhe Françeskën, ka qenë edhe Heidi e cila është parë e përlotur në një moment. Françeska është shprehur se “Po i ikën loja nga duart”, për këtë arsye ajo po sillet në këtë mënyrë. Heidi ka pasur debate të forta me të dyja banoret gjatë ditëve të fundit, situata të cilat e kanë ngarkuar emocionalisht.

Ndërkohë edhe largimi i papritur i Eglës nuk është pritur mirë nga banorja pasi me të kishte raporte shumë të mira brenda shtëpisë.

Një 25-vjeçare e quajtur McKenna Kindred, e cila ndërkohë që ushtronte profesionin e saj si mësuese në shkollën e mesme Central Valley në shtetin e Uashingtonit, kryente marrëdhënie seksuale me studentin e saj 17-vjeçar.

Madje ajo e merrte dhe tek shtëpia e saj, ndërkohë që bashkëshorti ishte larg për gjueti.

Mësuesja 25-vjeçare nuk u dënua me burg, vendimi i gjykatës parashikon dy vjet nën mbikëqyrje, një gjobë prej 700 dollarësh dhe përfshirjen e saj në listën e të dënuarve për keqbërës seksualë për 10 vjet. 25-vjeçarja u deklarua fajtor për sjellje të pahijshme me një të mitur dhe komunikim me të mitur për qëllime imorale.

Pak ditë më parë është bërë me dije se do të ketë një hyrje të re në formatin e ‘Big Brother Vip3’.

‘Prime’ i së martës do të jetë një natë plot me surpriza, emocion ku gjithashtu do të bëhet pjesë e formatit dhe një konkurrent i ri, identiteti i të cilit përgjatë këtyre ditëve ka qenë i pazbuluar.

Burime tona kanë zbuluar identitetin e personit në fjalë, i cili ditën e djeshme u shfaq në një intervistë në ‘Fan Club’ por u prezantua i maskuar.

Bëhet fjalë për Amarildo Delia, me profesion animator dhe moderator.

Gjatë intervistës së zhvilluar ditën e djeshme,ai tha ndër të tjera se është i hapur për të bërë aleanca, më së shumti me Romeon. Albeu

Të tjera detaje janë mësuar në lidhje me vrasjen e rëndë mbrëmjen e djeshme në Tiranë ku pas një konflikti midis disa të rinjsh humbi jetën 18-vjeçari Amarildo Dervishi.

Në pranga nga policia kanë përfunduar 4 të rinj, tre prej tyre të moshës 15 dhe 16 vjeç si dhe një 20 vjeçar Frensis Shehu.

Sherri mes të rinjve ka nisur për një vajzë e cila ishte në makinë me viktimën.

Ka dyshime se vajza ka qenë e lidhur me një prej agresorëve. Kur këta të fundit kanë mësuar se ajo ka qene ne automjetin tip Audi, i kanë bërë shenjë mjetit për të ndaluar dhe me pas janë konfliktuar fizikisht.

18-vjeçari mësohet se ka dalë nga mjeti, por thuhet se 4 agresorët nuk kanë mundur që ta dhunojnë për shkak të gjatësisë dhe fizikut të tij të madh. Dyshohet se ka qenë 15-vjeçari ai që e ka qëlluar me thikë në gjoks 18-vjeçarin, plagë që i mori jetën teksa ishte duke u transportuar për në spital.

Akademia e Shkencave e Shqipërisë ndau të premten një artikull të “Science”, që konfirmon se shqipja është një ndër tri gjuhët më të vjetra indo-europiane që fliten ende.

Studimi i kryer me metoda të sofistikuara për gjuhët europiane, e rendit gjuhën shqipe ndër më të vjetrat bashkë me armenishten dhe greqishten.

Ndërkohë, kërkimi i bërë kryesisht përmes studimeve gjuhësore kompjuterike konfirmon vjetërsinë dhe origjinalitetin e shqipes.

Gjithashtu, shkencëtarët grekë që kanë bërë studime edhe me ADN-në kolaudojnë që popullata shqiptare është autoktone dhe shumë e vjetër në këto troje. Rezultatet përcaktojnë një shfaqje të gjuhëve indo-europiane rreth 8000 vjet më parë.

Sipas Akademisë së Shkencave tashmë vërtetohet përfundimisht dhe në mënyrë të pakundërshtueshme shkencërisht që, si populli shqiptar, ashtu dhe gjuha shqipe, janë të paktën 6 mijë vjet të vjetër dhe autoktonë në këto troje.

“Në mënyrë të përmbledhur, referuar këtij studimi rezulton se gjuhët e familjes indo-europiane fliten nga pothuajse gjysma e popullsisë së botës, por origjina e tyre dhe modelet e përhapjes janë të diskutueshme” bëhet e ditur në njoftimin e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Gjuha Shqipe mbi 6000 vjeçare sipas studimit të 33 gjuhëtarëve profesionist ndërkombëtar!

Ça kanë për të thënë këta specialistët shqiptar të gjuhësisë? Pra 33 gjuhëtar profesionist boterore nxjerrin shqipen si gjuhën më të vjetër të sistemit Indo- Evropian qe flitet prej së paku 6 mijë vjet dhe me fillesat tek 8 mijë vjet. E vërteta zhytet po kurrë nuk mbytet. Pas shqipes ata listojnë armenishten dhe me pas greqishten.

Ne fakt nga historia e gjuhës del qartë që armenishtja eshte degë e Shqipes, sepse një degë e frigasve dhe pellazgve te Thesalisë, iku ne Armeni. Ndersa greqishtja teknike fal fjalëve te Shqipes qe i ka qe nga Homerishtja, e ka marr kete status.

Ku është ai akademiku i madh qe thosh kjo nuk është shkencë, kur ne fakt nuk e ka idenë e shkencës.

Ky është fillimi, Shqipja është më shumë sesa kaq.

PS: ju prindër që ju mohoni fëmijëve tuaj Shqipen jeni thjesht mjeran.

PS: këto gjera i kam shkruar prej vitesh. Thjesht dua tu them atyre pakve qe shpesh janë tallur e kanë qeshur se ja dolëm dhe do ja dalim.

https://www.facebook.com/tvklanvideo?ref=embed_video

Filohelenët e teprojnë jo pak me magjepsjen e tyre për grekët, një përzierje e larmishme njerëzish në atë kohë, i shihnin ata si banorët më të hershëm të Greqisë. Siç tregon vetë Muller, “ne supozojmë gjithmonë se pellazgët ishin grekë dhe flisnin gjuhën greke” (Muller, f. 6). Kështu, pellazgët, të cilët historianët e lashtë i identifikuan si barbarë, të ndryshëm nga njerëzit që përfundimisht u identifikuan si helenë, supozohet se janë “grekë” dhe kanë vazhduar të jetojnë në Greqi që nga fillimi i historisë. Ky supozim u ka dhënë disa filhelenëve arsyeshmërinë për të bërë pretendime të gabuara për përkatësinë origjinale etnike të njerëzve të tjerë në zonë.

Ka disa hipoteza për origjinën e grekëve, nga të cilat shihet se “grekët” e kanë origjinën nga vala e parë e fermerëve neolitikë nga Turqia. Gjenetika e mirënjohur italiane, Cavalli-Sfprza kishte vërejtur se “është e arsyeshme të mendohet se gjuhë të izoluara si shqipja dhe armenishtja (dhe me më pak dëshmi greqishtja) e kanë origjinën me valën e parë të fermerëve neolitikë nga Turqia. (gjenet, popujt dhe gjuhët , 2001, f. 63) S.A. Starostin vlerësoi se divergjencat në këto gjuhë nga grupet e tjera gjuhësore filluan rreth 3020 pes dhe divergjenca e këtyre gjuhëve nga njëra-tjetra filloi rreth 2590 pes.

Për periudhën parahistorike nuk dihet shumë, dhe pjesa më e madhe e historisë bazohet në atë që është shkruar antike, e cila në thelb tregon legjenda dhe mite. Kjo traditë i referohet “pellazgëve” që banojnë jo vetëm në jug të Isthmit, por edhe në veri. Eskili tregoi: “Unë jam Pellazgu, pasardhës i Palaechthon-it, që e solli toka, dhe zot i këtij vendi; dhe pas meje, mbreti i tyre, me të drejtë quhet raca e pellazgëve, që korrin tokën. Nga gjithë rajoni përmes në të cilën rrjedh Strynomi i pastër, nga ana drejt perëndimit të diellit, unë jam zoti. Brenda kufijve të sundimit tim ndodhet toka e Perrhaebi-ve, pjesët përtej Pindit afër Paionëve dhe kreshta malore e Doddanës; buzë detit ujor kufizohet me mbretërinë time… (Mbreti i Argos, The Suppliants, 490 p.e.s., përkthyer nga E.D.A. Morshead) Duhet të theksohet se referenca e mësipërme është bërë vetëm për kufijtë tokësorë të Perrhaebi-ve, ndërsa të lidhura njerëzit në veri sundoheshin nga vëllezërit e tij. Në mitologjinë greke Perrhaebus, paraardhësi me të njëjtin emër i Perrhaebi-t, ishte djali i Ilirit, siç ishin Encheleus, Autarieus, Dardanus, Maedus dhe Taulas.

Historianët e lashtë kanë treguar se zona në jug të Isthmus fillimisht ishte e populluar nga një popullsi jo-greke. Straboni tregoi se “Hekateu i Miletit thotë se “Peloponezi para kohës së grekëve ishte i banuar nga barbarë…

Historiani George Grote tregoi se «Hekataeu, Herodoti dhe Tukididi, të gjithë besonin se kishte pasur periudhë antihelene, kur gjuhë të ndryshme reciprokisht të pakuptueshme, fliteshin midis malit Olimp dhe Kepit Malea». (George Grote, History of Greece II, 1853, f. 238). Saul Levin do të tregonte se gjuha e botës së Egjeut në periudhën klasike, e shkruar me alfabetin grek me origjinë fenikase, është kryesisht indo-evropiane në strukturë dhe në fjalorin bazë, por përfshin shumë fjalë dhe madje disa veçori strukturore që nuk korrespondojnë me çdo gjë në gjuhën tjetër indo-evropiane. Një pjesë e vogël e këtij komponenti në dukje jo-indo-evropian të greqishtes ka një burim të njohur semitik, por shumë më tepër është marrë nga asnjë gjuhë e njohur dhe ekzistenca e tij në greqisht supozohet t’i atribuohet kontakteve të folësve indo-evropianë me disa gjuhë ose gjuhë të tjera të zonës së Egjeut… (f. 198) Është e pamundur të përcaktohet se sa kontribuoi kjo popullsi e larmishme në farkëtimin e etnosit grek.

Nuk dihet se sa larg njëra-tjetrës kishin evoluar gjuhët greke dhe shqipe, pas divergjencës së supozuar të vitit 2590 p.e.s. Një supozim logjik do të ishte që nga fundi i epokës së Bonzit, gjuhët në të dy anët e Isthmusit evoluan në dialekte. Në jug historia ka vënë në dukje dialektet greke, ndërsa në veri ka pasur divergjencë të ngjashme dialektore, megjithatë sipas disave, këto dialekte duket se kanë mbetur të kuptueshme reciprokisht. Kjo e shtyu William Ridgeway të sugjeronte se “nuk kishte asnjë vijë të mprehtë midis të folurit të ilirëve dhe thesprotëve apo thesalianëve”. (Ridgeway1901: 352) Afiniteti i thesalianëve me epiriotët ia dëshmohet edhe nga Herodoti i cili tregoi, “…fokasit, nga frika e thesalianëve, në një kohë kur këta të fundit erdhën nga Thesprotia për t’u vendosur në tokën e Eolidës, të cilën ata ende zënë. (Herodotus, George Rawlinson, 1860) Dallimi midis veriut dhe jugut u vu re gjithashtu nga Straboni, duke komentuar për krahun “barbar” jugor, vuri në dukje se “edhe sot e kësaj dite trakët, ilirët dhe epeirotët jetojnë në krahët e grekëve (megjithëse kështu ishte akoma më shumë dikur se tani)…” (Libri 7.7.1) Ai tregon se

“Pjesa më e madhe e vendit, që në kohën e tanishme është padiskutim Greqia, mbahet nga barbarët – Maqedonia dhe pjesë të caktuara të Thesalisë nga trakët, dhe pjesët mbi Akarnaninë dhe Etolinë nga Thesproti, Kasopai, Amfilokët, Molosët, dhe Athamanët – fiset epirotike”.

Prania dhe efekti i elementit të lidhur ilir në Greqi nuk është vlerësuar kurrë në mënyrë adekuate. John Wilkes vuri në dukje këtë mangësi dhe tregoi se “prania e popujve ilirë në pjesë të Evropës përtej kufijve të atdheut të tyre historik…nuk është ende për t’u interpretuar.” (John Wilkes, The Illyians, f.39). ka treguar se ndërsa disa historianë promovuan historinë greke, të tjerë hezituan të merren me çështjet në lidhje me ilirët. Si rezultat, historia e lashtë u zhvendos në një supozim të thjeshtuar se banorët e hershëm kishin lidhje me grekët dhe të njëjtit njerëz vazhduan të banonin në Greqi. kohë moderne.

Përdorimi i supozimit të mëparshëm për një të kaluar shumë komplekse dhe të paqartë të zonës, shkaktoi spekulime sesi të tjerët lidheshin me grekët. Filologu Luke Bellos (shqipja një nga tre dialektet e gjalla të gjuhëve helene, 1903), për shembull, tregoi se ilirishtja ishte një dialekt i dialektit aoelik. Në vijim të të njëjtit supozim, është interesante të vërehet edhe vëzhgimi i Conrad Malte-Brun se “…një e treta e primitivëve të saj (gjuhës shqipe) janë rrënjë greke të reduktuara në formën e tyre primitive, barbare dhe njërrokëshe; Është po aq e vërtetë se fjalët greke në shqipen janë më të lidhura me ato të dialektit eolik, i cili nuk ndryshon rrënjësisht nga gjuha më e vrazhdë dhe më e vjetër e pellazgishtes…(Conrad Malte-Brun). Sepse pellazgët grekë ose i injoruan ilirët ose thanë shumë pak, dhe madje kjo duhej të përputhej me supozimin e tyre se grekët ishin banorët origjinalë të zonës.

Nga fillimi i epokës së hekurit, Greqia vazhdoi të ndikohej më tej nga veriu. Shkrimtarët e lashtë, ndryshimet në gjuhë dhe traditë deri në ardhjen e Dorianëve. Historianët e lashtë shpjeguan zëvendësimin e gjuhës dhe traditave paraklasike në Greqinë e Jugut, nga Doriani, pas Dorianëve, popullsia historike që karakterizohej prej tyre.

Herodoti përshkruan “Kthimin e Heracleidae” (Ἐπιστροφὴ τῶν Ἡρακλειδῶν), pasardhësit e Herakliut, të cilët u internuan pas vdekjes së tij dhe u kthyen në brezat e mëvonshëm për të rimarrë dominimin që Herakliu kishte mbajtur në Peloponez. Këta pushtues thuhet se përbëheshin nga tre fise, Hylleis, Pamphyloi dhe Dymanes. (wb-Të tre janë vëllezër, dy djemtë e parë, Hylleis(=Ylli alb.) i përshtatur nga Aegimius (wb-Agimi-Sunrise alb.), paraardhësi mitik i Dorianëve.)

Në bazë të emrit të fisit kryesor Dorian, Hylleis, historianët e shohin origjinën e këtyre njerëzve në veri të Greqisë. Pseudoskylax tregonte, “ilirët jetojnë pranë detit deri në Chaonia pranë Kerkyrës, ishullit Alkinoos. Dhe këtu është një qytet helen, i cili ka emrin Herakleia, me një port. Barbarët e quajtur Lotus-ngrënës janë si më poshtë: Hierastamni, Boulioni (Hyllinoi), bashkëkohor me Boulionoi Hylloi. Dhe këta thonë se i vendosi Hyllos, i biri i Herakliut: dhe ata janë barbarë. Dhe ata zënë një gadishull pak më të vogël se Peloponezi. Dhe nga gadishulli parastonion është i drejtë: Boulinoi jetojnë përveç kësaj. Dhe Boulinoi janë një komb ilir…” (Pseudoskylax, Përshkrimi i Evropës, 22)

Herodoti tregoi se ata ishin një “degë e pellazgëve, e cila ishte ndarë nga pjesa kryesore,,, (I, 57-58.). Herodoti, i cili përcolli historinë mbi bazën e legjendave, tregon shtëpinë e helenëve (wb-përdorim emri i helenëve ka hyrë në përdorim shumë më vonë) gjatë mbretërimit të Deukalionit kishte qenë Phthiotis dhe në kohën e Dorusit (djali i Helenit) në Histiaeotis, të shtyrë atje nga kadmeianët, ata u vendosën në Pind. Kështu sipas kësaj legjende, helenët kanë qenë në Epir gjatë epokës së bronzit.Nga ana tjetër ai nuk përmend asgjë për praninë e Grekoit (të cilët do të quheshin helenë) në të njëjtën zonë.

Etnonimi Helenët daton që nga koha e Homerit., Në Iliadë, “Hellas” (Ἑλλάς) dhe “Hellenes” ishin emrat e fisit (të quajtur edhe “Myrmidones”) të vendosur në Phthia, të udhëhequr nga Akili, atdheu origjinal i të cilit ( sipas Hammond) ishte zona e njohur sot si Shqipëria). Homeri i gjurmoi si një fis i vogël që mori pjesë në ekspeditën kundër Trojës.

Historiani Toynbee u përpoq të shtjellonte më shumë, duke treguar se “ndoshta helenët origjinalë (wb-të quajtur fillimisht Grekoi) të epokës post-Volkerwanderung ishin një ose të dy nga dymbëdhjetë popujt amfietionikë, domethënë Phokeis dhe Malies, të cilët në këtë epokë, ishin secili quhet, jo me një emër kombëtar, por me një lokalitet. “Phokeis” do të thotë thjesht “banorë të Phokis”; “Malieis” (wb-nga Alb. molle=mollë) do të thotë “banorë të vendit ku rritet mollë” (ose mund të jetë = Alb.

mali=mal). Volkerwanderung mund t’i kishte shkulur Helloi-t nga shtëpia e tyre e mëparshme në Epir rreth Dodonit, t’i kishte rrëmbyer në jug-lindje në thembrat më të pasme të akejve…” (Disa probleme të historisë greke, f.36)

Sipas treguesve të mësipërm, bazuar në këndvështrimin tradicional grek, si Dorianët ashtu edhe Helenët tregohet se kanë origjinën në zonën e përgjithshme të Epirit. Eksodi me sa duket ndodhi në fillim të epokës së hekurit, pothuajse një mijëvjeçarë përpara kohës së përmendur nga shkrimtarët antikë, nga një zonë që historia tregon më shumë lidhje me ilirët sesa me grekët, në këtë kohë.

Disa pikëpamje se origjinën e Dorianëve është Thesalia. Sipas Herodotit, thesalët kishin lidhje me tasprotët (Herodotus, vii; Veil. Pat. i. 3), dhe fillimisht erdhën nga Ephyra Thesprotiane, nën drejtimin e Antiphus dhe Pheidippus, të cilët ishin pasardhësit e Herakliut, dhe duke nënshtruar banorët Aelian. , Peraebi, Magnetët, Ftiotianët Akeanë (këto janë fillimisht pellazgjikë).

Historiani George Grote ka vënë në dukje se thesalët, me disa “pika të kostumit të tyre, do t’i asimilonin më shumë te maqedonasit apo epiriotët se sa te helenët”. (Grote. P. 15) Karl O. Muller mendonte se taesalianët, ashtu si edhe maqedonasit, ishin siç duket, një racë ilire, e cila nënshtronte një popullsi vendase greke. (fq. 4) Ridgeway kishte mendimin se ka të ngjarë që Dorianët e hershëm nuk ishin Akeas që kishin hyrë në Thesali nga perëndimi, por më tepër një nga fiset aborigjene që Akeanët kishin gjetur atje me ardhjen e tyre dhe që kishin lidhje me fise melanokroze ilire dhe trake si dhe pellazgët e Greqisë së Epërme dhe Peloponezit… (Ridgeway, f. 140)

Historianët kanë vënë re elemente kulturore që tregojnë për përkatësinë e dorianëve me ilirishten:

në mënyrën e veshjes së mantelit dhe të veshjes së flokëve, si dhe në dialektin e tyre, maqedonasit kishin një ngjashmëri të madhe me ilirët, nga ku shihet qartë se maqedonasit i përkisnin kombit ilir. (Historia dhe antikitetet e racës dorike, vëll. 1. f. 1-3)
-Dorianët nuk i dogjën të vdekurit e tyre, sikundër akeanët homerik, por i poshtëruan, siç ishte praktika e Ilirëve dhe Thrukëve autoktonë. (Ridgeway, f. 152)

-Emrat e mbretit të parë të Spartës, Oibalos, dhe gruas së tij, Bateia, ishin ilirë (Les Illyriens en Grece at en Italie, 1943)

Referenca e Ridgeway për inhumimin ilir të të vdekurve u përmend edhe nga Hammond. Ky i fundit pa të njëjtën praktikë varrimi në tumat e gjetura në Shqipëri, Epir dhe Greqinë e Jugut. Thanasis Papadopoulos më vonë shtoi se këto vende “janë të njohura nga Messenia, Elis, Leukas, Shqipëria dhe brigjet Dalmatike”. Varret dhe zakonet e varrimit në Epirin e vonë të bronzit, f. 142) C. Styrenius (The Neolithic and Bronze Ages, 1971, f. 103) dhe A. M. Snodgrass (The Dark Ages of Greece, 1971, fq. 172, 177) sugjeruan një origjinë dhe përdorim të vazhdueshëm të këtyre vendeve nga helladiku i mesëm. herë.

Dallimet midis Dorianëve me origjinë veriore dhe popullsive të tjera kontinentale u vunë re nga historianët e lashtë. Herodoti tregoi: “Dhe duke pyetur ai zbuloi se lacedemonianët dhe athinasit kishin epërsinë, të parët e Dorianëve dhe të tjerët të racës Joniane. Sepse këto ishin racat më të shquara në kohën e lashtë, e dyta ishte një pellazg dhe e para një racë helene: dhe njëra nuk migroi kurrë nga vendi i saj në asnjë drejtim, ndërsa tjetra iu dha jashtëzakonisht shumë bredhjeve… (56…2, Clio Libri 1) Ndërsa Tukididi do të shkruante, “Lakedaimonianët… frikë nga Athinasit, dhe i konsideron ata edhe si një racë të palidhur…” (1.102)

Për sa i përket origjinës së epiriotëve (molosëve, kaonëve, thesprotëve etj.) Straboni tregoi se “shumë kanë pohuar gjithashtu se kombet e Epirit janë pellazgjikë, sepse dominimet e Pellazgëve u shtrinë deri tani” (Strabo ‘Gjeografia’ 5.2.4). Historianët përgjithësisht me reputacion .pranojnë karakterin jo-grek të popullit pellazg siç thuhet nga burimet. (Pra Schachermeyr (1929: 256-), Lochner-Huttenbach (1960. 139 ), krh. gjithashtu Myres (1907: 170-225), JosiFOvib (1957: 209). Asnjë nga autorët tanë – Homeri, Hecataeus, Herodo. , Straboni – i paraqet pellazgët e vjetër si grekë, por të tjerë ose nuk e kuptojnë këtë realitet historik ose tentojnë qëllimisht ta rishikojnë atë.

Gjuhëtari/filologu bullgar, Vladimir Ivanov Georgiev, përmes aplikimit të metodës krahasuese, paraqiti, çfarë mendonte, dëshmi për një shtresë gjuhësore paragreke në Egje. Fillimisht ai mbajti qëndrimin se shtresat paragreke ishin ilire, por vinte me pikëpamjen e një indo-evropiane ose pellazge paragreke, siç e quajti ai, një anëtar i pavarur i familjes, një gjuhë e re indo-evropiane. (Georgiev (1941-45, 1949, 1958a, 1958b, 1966a)

Georgiev vuri në dukje se pellazgjishtja, si nga ligjet e saj të shëndosha, një pozicion ndërmjetës midis shqipes dhe armenishtes, në kërkimin e tij ai u përpoq të provonte teorinë e tij me

grupi i supozuar i korrespondencave fonemike disa etimologji të paqarta dhe greke dhe jogreke dhe besohej se kishte lidhje me fjalët paragreke ose pellazgjike. Por metodologjia e tij u kritikua. Hester tregoi se “shumica e fjalëve (të cilat Georgiev kishte zgjedhur t’i konsideronte pellazgjike) tregojnë vetëm një nga ndryshimet karakteristike të tingullit pellazgjik. Janë vetëm disa fjalë që vërtetojnë bashkëjetesën koherente të ndryshimeve të tingullit pellazg në një gjuhë dhe koincidencën e tyre nga shanset nuk përjashtohen.” (Katiçiq, Radosllav, Gjuhët e lashta të Ballkanit, 1976) fq. 77)

Ai ekspozoi gjithashtu një hipotezë jo bindëse për atdheun e gjuhës protogreke, duke përcaktuar zonën që do të përfshinte, “…Epiri, afërsisht deri në Αυλών në veri duke përfshirë Paravaia, Tymphaia, Athamania, Dolopia, Amfilokia dhe Akarnania). Thesalisë perëndimore dhe veriore (Hestiaioti, Perrhaibia, Tripolis dhe Pieria.” (Georgiev, V. I., 1981, fq. 156) Ai tregoi se “veçanërisht më të rëndësishmit (emrat) janë me origjinë greke dhe ato shpesh tregojnë tipare arkaike greke Duket se ai gjithashtu thotë se ka edhe emra më pak të rëndësishëm që nuk mund të përcaktojë gjelbërimin e tyre.

Pretendimi i tij kryesor është se në këtë zonë mungojnë toponimet paragreke dhe shumica e atyre ekzistuese janë me origjinë greke. Ai merr rreth 13 toponime, hidronime dhe oronime, pa diskutuar kontekstin e tyre kohor, për të vërtetuar se mungojnë toponimet tipike paragreke, për rrjedhojë se zona ishte atdheu i gjuhës port-greke. Ai përfshin gjithashtu toponimin Ἄπειρος, shpjegimi etimologjik grek i të cilit është vënë në dyshim (shih https://wordpress.com/block-editor/post/at001.wordpress.com/947). Fjalori standard i indo-evropianes i Julius Pokorny-t, e merr termin nga ilirishtja*epiḫu̯eri̯ō “i vendosur sipër, malësi” nga Alb. (e) épër.

Ai shton se dy emërtimet e përbashkëta greke Έλληνες dhe Γραικοι e kanë origjinën nga Epiri. Ishte Aristoteli që lidhi i pari helenët me Epirin. Ai në fakt tha se “sipas legjendës kataklizmi i Deukalionit ka ndodhur në zonën e Hellas, dhe në veçanti rreth Hellas së Lashtë që supozohej të ishte Dodoni dhe lumi Acheloos, uji i të cilit është ndryshuar shumë herë. Aty në atë kohë ishin banorë Selloi dhe grekë, por tani Helenët…” (Meteorologika, 352b.4) Ajo që Aristoteli tregon këtu është se banorët e mëparshëm të kësaj zone, Selloi dhe Grekoi, gjatë kohës së tij, periudhës klasike, identifikohen si helenë, në kontekstin e asaj që duhej të ishin helen. gjatë periudhës klasike. Gjuha greke nuk ka shpjegim etimologjik për të dy emërtimet, Selloi apo Grekoi ( Robert S. P. Beekes (2009). Etimological Dictionary of Greek. Brill, Leiden, f. 267 rrjedh nga proto-greke grau-j-, “vjetër. zonjë”, ekuivalente me alb.grue-grua=grua) ose për këtë çështje Hellenoi.

Në përpjekje për të përforcuar pikëpamjen e tij, ai thekson se toponimi më karakteristik këtu është Ἄργος që haset në këtë rajon katër herë; do të thotë ‘(qyteti) i bardhë’ dhe është me origjinë greke. Sipas Strabonit, emri mund të ketë ardhur edhe nga fjala αγρός “fushë” me antimetatezë të bashkëtingëlloreve,[6] që i përgjigjet Alb. fjalë për janë=fushë. Më duhet të shtoj se edhe orakulli më i vjetër “helen” mban një emër ilir. H. Krahe tregoi “Dodona, në vendin e Elopes, është në një territor tërësisht ilir dhe, në mënyrë të qartë, ilirishtja është edhe termi i Dodonës (krahasuar me Salôna, Narôna, etj., Die alten balkanill geogr Namen, Aid. 1925, f. 47 et al.)

Më sipër u vu re se Georgiev mendonte se kishte vërtetuar ekzistencën e një gjuhe paragreke into-evropiane (pellazgjike), por më pas e sheh këtë zonë, të përshkruar nga shkrimtarët antikë nga Homeri deri te Straboni si pellazgjike, si atdheun e proto- gjuha greke. E përmendur më lart, ishte një grup emrash me sa duket “Pelazgjik”. Pjesa tjetër e emrave, nëse zbulohet se nuk kanë rrënjë greke, duhet të konsiderohen si përshtatje të mëvonshme nga elitat sunduese gjatë periudhës klasike greke.

Me sa duket, kërkimi i Georgiev përsëri nuk ishte mjaft i plotë. Për të njëjtën temë, gjuhëtari anglez Crossland duhej të tregonte se «karakteristikat fonetike të disa emrave të vendeve në Greqinë qendrore dhe veriore mendohet se vërtetojnë se ilirët ose popuj të afërt ishin vendosur atje përpara se të futej gjuha greke . Nëse do të ishin, grekët duhet të kenë migruar në Epirin e Jugut më së voni në fillim të mijëvjeçarit të parë. (fq. 841-2, The Cambridge Ancient History, Vëllimi III, Pjesa 1, 2008)

Të dhëna të tjera mbështesin karakterin jo-grek, dhe me shumë gjasa një përkatësi ilire të epitiotëve. Deri në vitin 650 pes, Dodona ishte një qendër fetare dhe orkulare kryesisht për fiset veriore: vetëm pas vitit 650 p.e.s. u bë e rëndësishme për fiset jugore (N.G.L.Hammond “Illyris, Epirus and Macedonia” në The Cambridge Ancient History, Pjesa 1, redaktuar nga John Boardman, I. E. S. Edwards, N. G. L. Hammond, E. Sollberger, 1982, fq. 272–273.) Hammond thekson se faltorja e Dodonës

mori përkushtime të cilat ishin tipike ilire. (N.G.L.Hammond “Illyris, Epirus and Macedonia” në The Cambridge Ancient History, Pjesa 1, f.653) Hammond tregon “Dëshmitë arkeologjike tregojnë se kultura greke, siç zbulohet në qeramikë dhe objekte të tjera, nuk depërtoi në Epirin e brendshëm, përveç në Dodonë dhe atje vetëm në një masë shumë të kufizuar, deri në shekullin e katërt” (1967, 423).

Greko-pellazgët priren të shpërfillin datat që mbështesin identitetin jo-grek të Epirit, dhe në vend të kësaj bazohen në supozime në kundërshtim me këto të dhëna. Hammond nuk dështon kurrë të na kujtojë se fiset epiriote ishin njerëz greqishtfolës, por në të njëjtën kohë normalisht nuk ka pohuar se ishin etnikisht grekë. Pikëpamja e tij për gjuhën bazohet në disa mbishkrime të periudhës së vonë klasike që përdorte elita epiriotane, një praktikë e zakonshme e asaj kohe, ndërsa popullsia, sipas të gjitha treguesve vazhdoi të përdorte gjuhën e saj tradicionale jo greke, siç tregoi Crossland, një gjuhë e Ilirët ose një popull i lidhur ngushtë.

Në fakt ka dëshmi se epiriotët kishin vazhduar të ruanin identitetin e tyre jo-grek edhe gjatë periudhës klasike greke. Straboni, i cili i konsideronte epiriotët barbarë, tha se në shekullin e parë vendasit kishin folur një gjuhë të ndryshme nga greqishtja. Ai në fakt tregoi, “Por disa shkojnë aq larg sa e quajnë të gjithë vendin Maqedoni, deri në Korcyra, në të njëjtën kohë duke deklaruar si arsye të tyre se në tonin, gjuhën, mantelin e shkurtër dhe gjëra të tjera të këtij lloji, përdorimet e banorëve janë të ngjashme, megjithëse, shtojnë ata, disa kulmojnë të dyja gjuhët.” (Strabo, 7-7-8).

Përballë të dhënave të disponueshme, duhet të konkludohet se fillimisht Epiri ishte një zonë e populluar ilire (ose e lidhur me ilirët), dhe grekët origjinalë ishin pjesë e kësaj popullsie. Jo të gjitha fiset “pellazge” ishin helene. Pra, duke qenë një zonë e banuar nga ilirët (apo njerëzit e afërt), nuk mund të konsiderohet si atdheu i gjuhës protogreke. Gjuhët greke dhe ilire kishin ndryshuar nga njëra-tjetra gjatë mijëvjeçarit të tretë p.e.s., dhe në kohën e “pushtimit” Dorian, gjuha greke ishte vendosur tashmë.

Kur Herodoti lidhet me gjuhën e helenit origjinal, ai duket se kundërshton vetveten. Pikëpamja e tij ishte se pellazgët ishin barbarë (folnin një gjuhë tjetër) Kështu, nëse helenët origjinalë do të kishin folur “pellazgjisht”, ata nuk do të kishin si gjuhë greqishten. Ai shkroi, “sa për helenët, mua më duket e qartë. që që kur kanë ardhur në ekzistencë kanë përdorur gjithmonë të njëjtën gjuhë. Ata ishin të dobët në fillim, kur u ndanë nga pellazgët, por nga një grup i vogël u shndërruan në një turmë, veçanërisht kur shumë popuj, duke përfshirë edhe barbarë të tjerë në numër të madh, u bashkuan me ta. (The Histories, Clio, LVIII) Por duket se ndërsa fisi i tyre u integrua me komunitetet e tjera edhe gjuha e tyre ishte transformuar.

Integrimi i Grekoi=Helenëve duhet të jetë përshpejtuar me formimin e amfiktionisë Delphi-Anthela (për mbrojtjen e faltoreve lokale dhe ruajtjen e kulteve atje) nga dymbëdhjetë popuj në Greqinë qendrore dhe verilindore. Ndërsa kjo shenjtërore në Delphi u bë një qendër e rëndësishme, ishte e nevojshme të pranoheshin në anëtarësi qytet-shtete në jug dhe jug-lindje të zonës së amfietionit. Anëtarët e rinj realizuan një ndryshim kulturor të bazuar në mënyrën e jetesës së qytet-shtet, jo të njohur për anëtarët origjinalë, një konotacion shpirtëror në vend të atij racor të dikurshëm.

Në këtë realitet të ri, do të kishte qenë e pamundur që një grup i vogël të ruante individualitetin e tij. Dihet mirë se gjuhët gjithmonë evoluojnë, dhe përfundimisht kthehen në gjuhë krejt të ndryshme tingëlluese. Si shembull, Tsokonianja, e cila besohet të ketë origjinë Doriane, evoluoi ndryshe nga greqishtja dhe të dy gjuhët nuk janë reciprokisht të kuptueshme. Fatkeqësisht, shumë pak kanë mbetur nga shkrimet e lashta në dialektin e pastër dorik, të përbërë kryesisht nga pak mbishkrime të periudhës klasike, të shkruara natyrshëm në gjuhën e elitave të helenizuara.

Duke qenë një popull “pellazgjik” (apo ilir apo i afinitetit ilir), helenët origjinalë duhej të kishin folur një gjuhë jogreke. Por nga mesi i mijëvjeçarit të parë p.e.s. kultura greke kishte depërtuar në Epir, të paktën në Dodonë, gjë që bëri që Herodoti të supozonte se ky i fundit ishte pjesë e popullit helen dhe të supozonte se gjuha e helenëve origjinalë nuk ishte e ndryshme nga ajo e helenëve të tjerë të tij. ditë. Por me sa duket gjuha e pjesës tjetër të epiriotëve mbeti e pandryshuar.

Tukididi, i cili gjykoi nga gjuha e një kombi, i konsideronte epirotët, popullin nga i cili ishin ndarë helenët (siç pohohet), të ndryshëm nga helenët (në kuptimin klasik), ai i quan shprehimisht “barbarë”. ” (Niebuhr, Bathold Georg, Leksione mbi etnografinë dhe gjeografinë e lashtë, Vëll 1, 252) Sipas Tukididit, Epiriotët argjivë amfiloikë thuhet se kanë “mësuar të flasin greqisht, gjuhën që përdorin tani” nga ambracët. Thucydides atëherë thekson se amfilokët e tjerë janë “barbaroi”. (7.7.1) Kështu, “dorianët” me origjinë nga Epiri i konsideronin epiriotët e periudhës klasike si “barbaroi”, jo grekë.

Alida Hisku, një ndër artistet më të famshme shqiptare para viteve ’90, ka tronditur publikuan me një intervistë të pak kohëve më parë, duke thënë se është përdhunuar nga prokurorët dhe sigurimsat.

Ju, e dashur Alida, keni shkruar një libër në gjermanisht, të botuar katër vite më parë Marioneta të politikës së diktaturës së Enver Hoxhës”, sa autobiografik është ky libër? 

-Si koncept e kam trajtuar librin në një mënyrë politike, ku krahas autobiografisë është edhe një biografi e sistemit socialist të diktaturës komuniste në atë kohë. Lexuesi gjerman e ka quajtur interesant dhe e ka blerë, nuk gjendet në shitje. Kanë ngelur vetëm disa kopje në pikat e internetit. Aty kam trajtuar figurën e një artisteje, figurën e një nëne dhe të një tipografeje…

Të një tipografeje?! 

-Po unë kam punuar 19 vjet si tipografe në ndërmarrjen “Mihal Duri” dhe gjatë kësaj kohe kam mbaruar edhe studimet. Pra sistemimin e biografisë sime, historinë e jetës sime e kam trajtuar në një “mënyrë gjermane”, jo vetëm për të treguar se kush jam unë si Alidë, por edhe kush është gruaja shqiptare, ashtu si unë që ika me dy fëmijët e vegjël në Gjermani dhe arrita që t’i shkollojë e t’i integrojë në jetën e vendit. Pra libri vjen me një grint të gruas shqiptare dhe ka 580 faqe.

Është i shkruar me një emocion dhe ankth, sa lexuesi s’e përfytyron dot se çfarë do të vijë në faqen tjetër të librit. Libri ngjalli kuriozitet, sepse unë në një grua, kam futur shumë personazhe, shumë aktivitete, shumë ndodhi, që të gjitha në fund fare janë të një personazhi, që jam unë… Tregoj jetën time në shtypshkronjë, në skenë, si politikane në shkollën e partisë ku studioja, kur rrija me popullin “gjuhë më gjuhë”, me kooperativistët, kur shkonim t’u këndonim.

Por këtë sukses të të shprehurit, e kam arritur së bashku me një redaktore gjermane, që di mirë gjuhën e letërsinë gjermane dhe libri; pasi më mori tre vjet kohë, ia arriti qëllimit, tërhoqi lexuesin gjerman.

Si mund të na e përshkruash mjedisin e punës në poligrafikun “Mihal Duri”? 

-Aty ka qenë e vetmja shtëpi botuese qendrore që ka pasur në atë kohë në Tiranë, “Naim Frashëri”, një ndërmarrje shumë e madhe me sektorët e botimeve të librit, revistave, të shkollave, etj. Por unë punoja në retush-obset që ishte parapërgatitje e librave dhe revistave. Isha punëtore aty. Isha 15 vjeç dhe pastaj duke punuar vazhdova liceun artistik natën. I kam bërë të gjitha degët e liceut. Madje edhe për pikturë vazhdova në Lice. Pastaj u futa në Shkollën e Partisë.

Cila ishte gjëja më e mirë dhe ajo më e keqja që ke përjetuar gjatë punës në shtypshkronjë?

-E mira qe që u rrita me disiplinën e punës. Unë sot e shoh si një gjë pozitive, por fëmijëve të sotëm nuk do t’ua këshilloja që në moshën 15-vjeçare të futen direkt në punë prodhuese. Por, mua si person më dha forcë, më rriti para kohe. Fitoja dinjitet dhe forcë, kur vrapoja në festivale, në dekada maji.

Vetë prindërit më futën në shtypshkronjë se nuk donin të përfundoja në ndonjë institucion artistik. Aty në shtypshkronjë, babai im ishte sekretar partie i poligrafikut. Unë u futa në këtë punë në mbikëqyrjen e  babait.

Si është e mundur që babai yt me pozitë shumë të mirë për atë kohë, si sekretar partie, të punësoi ty në moshë aq të re në një punë të vështirë?

-Po babai im mendonte që të ishte shembull pararojë në shoqëri, një komunist që e çonte edhe ai fëmijën e tij në punë për socializmin… Unë e para duhej të isha shembull, sipas idealit të babait tim. Nëse do të ishte një sekretar partie model, nuk do kishte privilegje për mua. Unë u bëra si një robot, duke programuar çdo gjë, sepse bëja një aktivitet shumë të ngjeshur brenda një dite.

Pra, ju keni qenë një e rritur para kohe?

-Ashtu ka qenë, por unë nuk e kuptoja. Madje, unë në moshën 23 vjeçe pa mbushur 24 vjeç, jam arrestuar dhe rininë time nuk e kuptova si e kalova. E kalova e vrarë, e plagosur dhe ja tani… u plaka.

Në fakt ju dukeni aq energjike dhe rinore. E dashur Alida, ka mbetur pak e mjegullt historia e arrestimit tuaj. Si ju ndodhi që ju arrestuan? Nuk ka qenë kaq e thjeshtë, sa ç’tregohet për një ditar apo jo?

-Ka qenë kaq e thjeshtë, sepse të thjeshtë e bënë ata që bënë këtë puç tek unë. Në atë kohë unë studioja në vitin e fundit për shkenca politike në institutin “Vladimir I. Lenin”. Kisha bërë edhe stazhin e partisë (kështu quhej në atë kohë puna që duhej të bënte në prodhim një komunist).

Sapo isha bërë edhe anëtare e Partisë. Isha e sinqertë në ato që bëja, se mendoja se me shembullin tim u tregoja të gjitha moshatareve të mia, grave që ishin në një nivel me mua: Hej shoqe, gjithçka mund të bëhet. Se unë jam edhe nënë me fëmijë, edhe bëj shkollën, aktivitetet, punën e rris edhe fëmijën.

Ky ishte sinqeriteti dhe qëllimi im, pa asnjë lloj shpërblimi dhe vlerësimi tjetër. Kur mua më arrestuan, babai im ishte ende sekretar partie. Në shtypshkronjë ai njihej si njeriu më i drejtë që besonte në idealin e Partisë. Ka vajtur në prokurori dhe ka dorëzuar teserën e partisë (Alida Hisku nis të qaj) …. Babai iu tha: “Unë po ua jap teserën, por vajza ime nuk e meriton të shkojë atje ku e keni çuar ju…

E dini që kohët e fundit është hapur një debat për lidhjet  e artistëve me Sigurimin e Shtetit. Ju kujtohen situatat sesi infiltroheshin koleget e tua në Sigurimin e Shtetit?

-Unë nuk mund të flas sot konkretisht, sepse po ai sigurim që ka qenë atëherë, është edhe sot. Atëherë ishte një sigurim që shfrytëzohej prej pushtetit, sot shfrytëzohet prej lekut. Të njëjtat gjëra bëhen edhe sot. Por sot ndryshe nga e kaluara, shumë gjëra tani kanë dalë sheshit, por pjesa më e madhe e infiltrimit bëhej fshehtas, siç bëhen shumë gjëra fshehtas edhe sot…

Por duhet të them këtë gjë, që këngëtaret që kërkonin karrierë që e që nuk ishin të gjithanshme, ata që nuk ishin të sinqertë në krijimtarinë e tyre si artistë, u nënshtroheshin këtyre lloj rrugëve, duke u bërë vegla të Sigurimit të Shtetit ose të politikanëve. Por unë nuk kisha asnjë ndjesi të tillë, që të intrigohesha në këtë gjë.

Unë besoja tek vetja, punoja fort. Arritjet e mia rrodhën natyrshëm. Këto arritje mbase u vranë sytë atyre që ma bën këtë, që më kallëzuan se çfarë shkruaja në një ditar që e kisha shumë personal. Isha një vajzë e re që sipas kërkesave të kohës, isha këngëtare shumë popullore, isha punëtore, anëtare partie dhe të gjitha këto i kisha arritur në moshën 23 vjeçe. Mbase u vrau sytë gjithë kjo arritje, siç konsiderohej në atë kohë. Ishin tre vetë ata që ma bënë këtë. Kanë qenë nga Vlora, tre artistë që ishin në Shkollën e Partisë.

Mund të na i thuash këto emra?

-Jo!

Pse jo?!

-I kam falur…

Si mundesh t’i kesh falur. Të shkatërruan jetën në lulëzimin e saj, dhe t’i thua i kam falur?

-Ndoshta, nuk e kanë bërë me gjithë shpirt, kushedi si i kanë manipuluar…

Po në librin tënd autobiografik i ke shkruar se cilët janë?

-Jo, të thashë…, s’i kam shkruar emrat. I kam falur.

Po ty vet, të kërkoi ndonjëherë sigurimi i shtetit të bashkëpunoje?

-Jo, jo, nuk ma kanë kërkuar kurrë këtë. Ndoshta mund ta kenë ditur se çfarë natyre kam qenë. Mbase nuk duhej një njeri që shikonte vetëm punën e tij dhe programin e punëve që i ngarkonin. Por atje në shkollë të Partisë më morën ditarin ata që kishin lidhje me Sigurimin dhe më spiunuan. Mbase isha e madhe për ta, jashtë këndvështrimit të njerëzve normalë, mbase ata ishin lakmimtarë, sepse unë kisha hyrë në zemrën e popullit. Populli im ende nuk më ka harruar.

Unë befasohem, unë mrekullohen që më ka dashur. Kam 25 vjet që kam ikur dhe do të më ishte harruar edhe emri, dhe populli im që unë i këndoja me gjithë shpirt, thotë gjithmonë Alida Hisku. Çmimet, Medalja e Arit, diplomat që mora derisa erdhi koha e më hoqën të drejtën të këndojë, më duken sinqerisht shumë të vogla, sepse ajo më madhështorja është se mbeta në zemrën e popullit. Nuk mund ta kuptoj askush sesa shpërblim të madh kam marrë…

Kam qenë në skenë që 13 vjeçe, kur ende nuk e kisha mbaruar klasën e tetë në shkollën “Avni Rustemi”. Duhet të merrja pjesë në festivalin e 9-të të këngës në RTSH. Ky ishte festivali i pare, ku mora pjesë. Dhe më mori Agim Krajka për të kënduar këngën e Shkurte Pal Vatës. Me çantën e shkollës në dorë shkoja bëja provat. Atë vit ishte vrarë dëshmorja Shkurte Pal Vata.

Çfarë i ke zbuluar lexuesit gjerman në librin “politiko-biografik”, siç e quan ti, kush ishin marionetat e regjimit?
-Në libër është shkruar jeta ime. Si unë e shfrytëzoja ditën që kur isha shumë e re, dhe del se jeta ime nuk orientohej më nga një orë muri, por nga një program detyrash dhe punësh. Kjo kulturë pune, ky ritëm jete ka nisur që në fëmijëri. Jam unë në atë libër që jam marrë me rritjen e vetvetes me shumë detyra e ngarkesa.

Mua nuk më udhëhequr egoja, por frymëzohesha kur arrija ku synoja. Libri në shqip përkthehet në shqip “Marioneta të politikës së diktaturës së Enver Hoxhës”, se ne artistët kemi qenë marioneta, në kopertinë është pentagrami, telat me gjemba të burgut dhe notat me gjak.

Për artistët që të kallëzuan, je bërë kurioze se çfarë kanë thënë, ke kërkuar në dosjet e Arkivës së Shtetit?

-Jo asnjëherë. Futa avokatin këtu te Prokuroria e Tiranës të gjeja dokumentet e burgosjes, por nuk gjeta asgjë, më janë zhdukur. I doja se nuk i mbaj mend të gjitha, ishin në ciklin e torturave gjilpërat që u bënin grave në kaushin e Tiranës.

Si ju bënin gjilpëra, ç’qenë këto gjilpëra?

-Po. Po. Të bënin gjilpëra ata. Pastaj unë kalova në krizë nervore. Nuk e mbaj mend çfarë lloj gjilpërash qenë, por mbaj mend shumë tortura që na bënin. Mbaj mend policët, madje edhe prokurorët që kalonin nëpër këmbët e grave. I përdhunonin gratë.

Prokurorët vetë, e tmerrshme….

-Pse e tmerrshme. Sa vite je gazetare, s’i ke dëgjuar këto…..

Unë kam dëgjuar e publikuar shumë raste, por ju më thatë përshtypjen se nuk raste, por ishte masive. Të gjitha i përdhunonin?

-Po. Unë kam qenë vetë dëshmitare. Madje edhe në internim kur duhet të merrej një leje, nëse ishe e sëmurë për t’u vizituar te mjeku në qytet, nuk ta jepnin lejen po të mos përdhunonin.

Jam ende e tronditur. Edhe ti i ke kaluar këto tortura, edhe ty të ka ndodhur? 

-Askush nuk shpëtonte.

I mban mend ata që përdhunonin?

-Si t’i merrje vesh, Të hidhnin një batanije ne kokë dhe…

Aty në kaush?

-Po, po, aty në kaush. Mbase mund të them të gjitha të dënuarave dhe të internuarave u ka ndodhur. S’mund të qes emra.
Në kaush qëndrova tre muaj. Gjashtë muaj burg m’u bënë bashkë me dy muaj në psikiatri. Dhe dy muaj më çuan në një fshat të Lushnjes në internim.

Dhe pastaj më futën në arrest shtëpie. Ndërhynë dajat, se daja im ka qenë shpikësi i parë i grafikës së lekut shqiptar, që prodhohej në tunelet e Malit të Dajtit. Më ka shpëtuar daja im nga burgu.

Daja im ishte Sadik Dinga, që ka bërë kopjen e kartëmonedhës shqiptare. Në atë kohë thuhej se kartëmonedha shtypej në Kinë, por bëhej këtu në Dajt. Mbahej sekret që mos të bëheshin grabitje.

I ke futur përdhunimet e grave në libër?

-Kam futur vetëm pjesën time, jo të grave të tjera. Mjafton tregimi nëpërmjet historisë sime personale për të folur në emër të gjitha grave….

Po nga këta njerëzit e sigurimit mund të dalë ndonjë emër nga goja jote?

-Asnjë. Por u bëjë thirrje të gjithëve atyre që kanë abuzuar në njerëz dhe kanë bërë veprime të tilla të bëjnë spastrimin e vetes së tyre, të dënohen nga vetja e vet. Të mos shkojnë në atë botë me ferrin e tyre në shpirt….

Akademikët grekë tregojnë se ‘’nuk ka asnjë gjuhë greke që vjen nga mijëvjeçari i dytë’’.

Ne, jo vetëm që nuk kemi akademikë të specializuar por, mbështetemi tek bizantinologë si z Pellumb Xhufi apo tek specialist me kurse gjashtë mujore në epigrafi si Faik Drini. Asnjeri nga këta edhe shumë të tjerë si këta nuk i ka studimet e duhura shkencore të flasi për kohët klasike.

As Beqir Meta, as Ledia Shamku, as Seit Mansaku e Kolec Topalli edhe askush tjetër nuk është specializuar në fushën e studimeve klasike edhe as nuk e kanë një studimin e tyre në lidhje me këtë periudhe por, nga ana tjetër, të gjithë këta që përmenda më sipër edhe shumë të tjerë, marrin mbi shpatulla, me mllef të madh, të mohojnë gjithçka pellazgjike edhe pa asnjë studim elementarë, që të rrezonin të paktën Hahnin në se kanë akademizëm, nuk bëjnë gjë tjetër vetëm se shfryjnë fjalë në erë.

Ndërkohë që akademikët tanë e injorojnë çeshtjen paragreke, pellazgjike, akademikët grekë tregojnë se ‘’nuk ka asnjë gjuhë greke që vjenë nga mijvjecari i dytë’’.

‘’Gjuha greke rrjedh nga shartimi i një dege indoeuropiane mbi një lastarë të huajë’’. ‘’Athinasit, të parët, e krijuan gjuhën greke edhe e përhapën me favorizim nga Aleanca e Dilos’’.

Para greqishtes flitej edhe shkruhej ‘’gjuha jone’’ të cilën nuk e njohim por me alfabetin e saj është shkruajtur mbishkrimi Pellazgjik i Limnos e po ashtu mbishkrimet Eteokretane.

Kjo gjuhë teknike që ‘’mësohej në letër e nuk mbinte në buzët e popullit’’ do i duhej kujtdo studiesi akoma edhe më shumë fushës së prof Xhufit pasi kështu do kishte një ide më të mirë për ‘gjuhën greke në Bizantë’’

Ora të flasim me fjalët e akademikëve grekë:

“Te vetmet përfundime të sigurta që mund të nxjeri kush, nga te dhëna gjuhësore të këtij tipi (emrave vendore) janë këto: të paktën një gjuhë flitej në Greqi më parë se të vinin Grekët . Gjuha greke lindi nga SHarTiMi i një bisku indoevropian mbi një trung jo grek”- M. Z. Kopidakis. “Historia e gjuhës greke”, athinë 2000, f. 23

“Athinasit dhe te huajt që banonin në athinë, saktë me propozim të këtyre të fundit, ndaluan nga një kohë e caktuar dhe më vonë të shkruajnë Joniken dhe filluan të shkruajnë Atiken” –M. Z. Kopidakis. “Historia e gjuhës greke”, athinë 2000, f. 302

“Vertetësisht është një problem lidhja e gjuhës së folur Jone dhe shkrimit pezik Jonik. Fillimisht të parën thuajse nuk e njohim….”- F. r. adrados. “Historia dela lengue Griega”, përkthimi në greqisht, f . 234.

Perfundimisht përsoset krijimi i një shkrimi pezik të jonishtes, por rreshqitja e gjuhës së pastër Jone drejtë atikes së Jonizuar është më se e sigurtë. Hapin e fundit e bëri Gorjas me krijimin e një gjuhe atike”- F. r. adrados. “Historia dela lengue Griega”, përkthimi në greqisht, f. 250-251

“Pas përfundimit të luf.trave me Midët, udhëheqien politikoshpirtërore e mori Athina. rreziku Pers i bashkonte grekët dhe ky bashkim favorizonte dialektin Atik. Aleanca e athinës me qendër faltoren e apolonit në Dilo e bënë detyrimisht Athinën qendrën e takimeve të shumë qyteteve dhe ishujve.

Këtu mblidheshin dijetarë të shumë degëve. Që të bashkoheshin, ardhësit në qytetërimin pretendues Athinas, detyroheshin të adoptonin mënyrën e jetesës Athinase mbi të gjitha të përdornin me lehtësi dialektin e zgjedhur atik.

Qytetërimi i Athinës është tashmë “pritanio e diturisë” ose “shkolla e grekëve”. As luf.ta e pafat e Peloponezit, as therjet civile, as ngritja e forcës maqedonase nuk e ndërpreu zhvillimin e atikishtes si organ gjuhësor të gjithë grekëve.

Përkundrazi Filipi ii e vendosi atikishten si gjuhën e parë të shkollimit e të organizimit të shtetit të tij. aleksandri dhe pasardhësit e aristokratëve të familjeve maqedonase ishin shkolluar në gjuhën Atike.

Sulmi i shkëlqyeshëm gjithë grek në lindje përhapi elenizmin deri në Baktriani. Në qytetet shumë kombëshe merr jetë thënia e famëshme e isokratit se “Grekët janë ata që marin pjesë në shkollimin grek”. Dhe shkollim para së gjithash do të thoshte të mësoje gjuhën greke”- M. Z. Kopidakis. “Historia e gjuhës greke”, athinë 2000, f . 84

“Atikun e ashpër e pranoi më së fundi si gjuhë të parë dhe kisha e krishterë…. Çmimi i kthimit mbase ishte shumë i rëndë. Këmbëngulia e atikistëve në të shkuarën e lavdishme si dhe kundërshtimi i prerë që të pranojnë të vetëvertetuarën se gjuha shëndrrohet e çoj vëndin në dygjuhësi e cila e mundoi kombin për 2000 vjet dhe do të thellonte hendekun midis pakicës së të shkolluarve dhe popullit të thjeshtë.

Hyrja në pasurinë e shkollimit kërkonte një punë shumëvjeçare me një organ gjuhësor që nuk mbinte në buzët e popullit por mësohej në letër.

Vlerësimi i padrejtë i nje vepre me kriterin e vetëm gjuhën në të cilën ishte shkruajtur bëri që të lihen mënjanë shkruajtësit që shkruanin në gjuhën e thjeshtë. Përfundimi i trishtueshëm i këtij mendimi të prapambeturçoi në humbjen e shumë veprave shkencore”-M. Z. Kopidakis. “Historia e gjuhës greke”, athinë 2000, f. 92-93./TV Arbëria

Gazetarja serbe Senada Nurkiç i ka hallakat të gjithë me opinionin e saj.

Ajo ka thënë se ka punuar dhe gjithë jetën ka qenë e asaj dore, e ka bo atë punë sa herë i është kujtuar dhe sa herë ka pas nevojë për idare, për të dërguar diçka në shtëpi! 

Në punën si e asaj dore ajo ka pasur mbështetjen e familjes dhe të dashurit të saj politikan.

Nurkiç ka bë të hallakatur opinionin që ushqehen me kështu rrëfime interesante!

Thotë se nuk tutet as nga shteti, as nga njerëzit e politikës,meqë me ta jemi në shoqëri perfekte!

Por, në të shumtën e rasteve edhe atyre ju ndreqi qejfin e nuk ju prishi asnjëherë!

Ajo kërkon 600 euro për atë punë me një person dhe mbi 1100 euro për atë punë në grup. Më heret ajo ka punuar si gazetare.

Zakonisht klientët e mi janë të pasur. Kryesisht biznesmenë. Kur gratë nuk i kanë në shtëpi, unë shkoj aty dhe e kuptoni kënaqem!

Përveç parave, më japin edhe dhurata të shtrenjta si parfume dhe rroba të bukura dhe shumë me çmim të mirë”, shton ajo.