Aleksandri i Madh dhe origjina nga Mati (VIDEO)

Gjuhëtarja dhe akademikja Anila Omari e ftuar në emisionin Shqip nga Rudina Xhunga në DritareTV foli për prejardhjen e shqiptarëve. Zonja Omari flet edhe për prejardhjen e Aleksandrit të Madh të Maqedonisë. Akademikja tregon disa botime që tregonin për origjinën nga Mati të Aleksandrit të Madh.

“Në Mesjetë, në kohën e humanizmit në gjuhën e kulturës së asaj kohe në latinisht, thuhet që për shqiptarët përdorej termi maqedonas, ose epirot. Me maqedonas kuptoheshin shqiptarët. Gjithmonë shqiptarët i ka shoqëruar kjo ndjenja e lashtësisë. Unë kam gjetur shumë edhe nëpër shkrime. Kam lexuar librin e zonjës Rose Lane për Majat e Shalës.

Shqiptarët që ishin aty, me plakun e shtëpisë në krye, thanë: “Nuk e dini ju prejardhjen e shqiptarëve?” Plaku filloi të tregojë historinë që i kishin treguar paraardhësit e tij brez pas brezi që 400 vjet më parë. Ai jepte një prejardhje ndërsa numëronte gjithë mbretërit e Maqedonisë së Lashtë. Aleksandri i Madh, thoshte ai është mbreti ynë i 22-të. Nuk besoj që atij plakut të vjetër t’ia ketë mësuar dikush nga shkolla këto gjëra. Zonja Lane vitin tjetër bën një tjetër udhëtim dhe shkon në zonat e Matit, aty thuhej se kishte lindur Aleksandri i Madh. Aty konsistoi që banorët flisnin si për diçka të zakonshme për faktin se Mati ishte atdheu i Aleksandrit, apo për rrugën që kishte bërë ai kur u rrit dhe shkoi pastaj në Selanik. E tregonin si normalitet që kjo është zona e lindjes së Aleksandrit. Biles e quajnë Petrelë. Ajo Pela që thuhet se ka lindur Aleksandri, është Petrela. Kështu është thënë edhe nga autorët tanë të vjetër. Pjetër Bogdani thotë: Leka i Madh prej Petrele, ndë Arbën.” Emri “lek” u vu nga Zogu për nder të Lekës së Madh. Dhe në librat shqiptarë, tekste shkollore të paspavarësisë kështu trajtohet. Në kohën e pushimit italian nxorën një monedhë me figurën e Aleksandrit të Madh.”, thotë gjuhëtarja në DritareTV./K.C/dritare.net

Shqiptari që u dashurua me vajzën e shokut të ngushtë të Leninit!

Drama e ndarjes së çifteve shqiptaro-ruse në kohën kur lidhjet kishin ende pushtetin dhe  sharmin e kohës, përfshiu një pjesë të mirë të familjeve shqiptare duke lënë përgjysmë çdo gjë e duke mos menduar si zakonisht për asgjë, por vetëm për më të keqen. Ishte koha kur partia vendoste edhe për fatin e familjes së re. E vetmja gjë që Partia e Punës nuk bëri dot gjë ishte ndryshimi i gjinisë së fëmijëve nga babai te nëna. Ndiqni më poshtë historinë e jetës së artistit dhe skulptorit Thanas Papa, rrëfyer në Esencë nga artisti dhe skulptori Besart Papa.

Eljan Tanini: Si është historia familjare e babait tuaj dhe çfarë ju ka thënë ai për këtë fakt?

Besart Papa: -Diktatura e ndau babanë nga gruaja ruse dhe vajza e tij! Një skulptor nuk është gjithmonë i aftë të bëjë shumë gjëra!

Eljan Tanini: -Babai juaj vjen nga Berati. Do të flasim për një martesë dhe një jetë të vështirë nën diktaturë. Si i ri, nuk ishte fëmija i një artisti që befas bëhet skulptor deri në kohën kur shkon në Rusi për studime. Si ndodh e gjitha kjo?

Besart Papa: -Nuk ndodhi befas, babai lindi në fshatin Paftal të Beratit. U shpërngulën nga fshati për efektet të luftës. Shtëpitë u dogjën nga lufta. Ai spikati që kishte prirje artistike. Duheshin njerëz për ringritjen e vendit, ai spikati si element i ri i kohës së tij.

Te babai fiton bursën, shkon në Bashkimin Sovjetik, në Akademinë e Arteve të Bukura Repin. Rri 6 vite, 1 vit gjuha dhe pesë vite Akademia. Ndoqi edhe një fakultet që kishte të bënte me parqet dhe natyrën. Spikati në Rusi për talentin e tij dhe kërkuan ta mbanin atje. Paralel me to ndoqi edhe një fakultet mjekësie.

Eljan Tanini: -Atje në Shën Petërburg njihet edhe me një vajzë ruse?

Besart Papa: -Unë këto histori i kam të gjalla! Dashuria ishte ndryshe në ato vite, 2/3 e popullsisë në Shën Petërburg ishin zhdukur në luftë. Shteti kishte sjellë njerëz nga rrethinat, leningradasit ishin detyruar të përshtaten me popullin e ri nga rrethinat. Babai thoshte se kur shikoje dikë në rrugë do të përshëndeteshe. Një ditë gjatë rrugës që e bënte shpesh shkëmbehet me një vajzë ruse.

Jeta e Thanas Papës është si një skenar filmi, është reale. Gruaja e babait studionte për gjuhët e lindjes, ajo ishte transferuar me punë për në Kinë. Babai u habit që ajo do të ikte me punë, ajo nuk e kundërshtonte dot, nuk e zhbënte dot këtë gjë.

Shqiptari Thanas Papa, pra im at, ndërhyri që ajo mos të ikte larg tij. Më pas u interesua babai që të rrinin bashkë në një dhomë konvikti , rreth një vit. Babai kthehet në Shqipëri pas studimeve dhe pas një viti merr edhe gruan e tij ruse në Shqipëri me të cilën ishte martuar në Rusi.

Babai kërkonte që gruaja e tij te mos transferoheshe me punë larg tij. Për këtë gjë interesohet në institucionet e kohës dhe i thonë që të duhet një letër që quhet Zaks. Pra që është i martuar. Zaksi ishte akt celebrimi që ai nuk e kishte. Ata u celebruan pa praninë e saj, pa praninë e gruas ruse si fillim.

Ajo u shtang kur e mori vesh këtë veprim! Zaks ishte dokumenti i martesës, edhe ai shtanget kur e merr vesh se çfarë ishte Zaks dhe se çfarë kishte bërë. Ai si burrë i thotë: -Po pse nuk je dakord ti? Jam i thotë ajo, e kështu gjenden të martuar.

Ata ndenjën në Tiranë deri në vitin 1961. Babai luftoi shumë që ajo të rrinte këtu në Shqipëri. Thanas Papa me Valentinën bëjnë edhe një vajzë që quhet Tatjana. Në Tiranë qëndruan në Hotel Vjosa, ishte shtatzënë gruaja e babait në atë kohë qëndrimi në hotel.

Eljan Tanini: -A ishte e vështirë ndarja?

Besart Papa: -Ishte traumatike! Vajza ishte 3 vjeçe e pak, e madhe për të mbajtur mend traumën. Vazhduan komunikimet me letra! Më pas u ndërprenë letrat për shumë arsye. E thërrasin babanë dhe i thonë që të kanë sjellë një kërkese Divorci në Gjykatën e Tiranës. Ai e kupton situatën, diçka nuhat! E firmos letrën duke kuptuar se diçka po ndodhte. Im at me ish gruan ruse u takuan në vitin 1991 dhe këto biseda u bënë atje. Vajza e tyre u rrit, ajo studioi për inxhinieri elektronike dhe kozmosin.

Eljan Tanini: -Babai si jeton gjatë kësaj kohe?

Besart Papa: -Trauma ishte shumë e madhe për disa arsye!

Eljan Tanini: -Unë kam frikë se diktatura do të kthehet një ditë në Shqipëri, jo nga tanët, nga kushtet e atmosferës politike. Edhe lufta është diktaturë.

Besart Papa: –Atij ju prish familja, ishte një i ri që i kapërceu shumë shpejt disa gjëra të jetës së tij nga atje ku lindi deri atje ku shkoi. Thanas Papa im at studion në një nga Akademitë më të mira të botës me medalje ari. Në Rusi diplomohet me ekuestrin Skënderbeu.

Niveli i gjykimit i komisionit të shkollës ishte shumë i lartë. Babait i thanë që ky model skulpture nuk mund të realizohet nga një student. Aq ju desh Thanasit, babait tim, për ta marrë si sfidë këtë gjë. Vepra bëri shumë bujë, u mbush akademia edhe me njerëz nga rruga. Ky kompozim u vlerësua me medalje ari, pas 10 vjetësh që nuk ishte dhënë kjo medalje. Dominon atje në Rusi  një djalë i ri nga fshati Paftal i Beratit. Ishte 30 vjeç kur u nda nga gruaja e tij ruse.

Eljan Tanini: -Çfarë bën pas kësaj kohe?

Besart Papa: -Ju dha shtëpi dhe studio nga shteti shqiptar, studio për 3 artistë si Andrea Mano, Thanas Papa dhe Dhimitër Çani. U paracaktua që do ndërtohej për ta. Artistët zgjodhën parcelën, ishte periferi. Babai ishte më i riu për nga mosha dhe për nga natyra.

Ishin disa variante për të bërë studiot. Diku toka kishte probleme, diku vakëf, ndërsa toka e tanishme e studiove ishte pronë e dy pleqve. Futet në studio në moshën 30 e pak vjeçare, caktohet edhe me punë në muzeun arkeologjik. Edhe im at si nxënës në Lice ka marrë pjesë në ndërtimin dhe krijimin e atij që sot njihet si ushtari i panjohur në Tiranë.

Unë i thosha babait që ti ke qenë gjithmonë me bodyguard me vete. Ai dilte nga shtëpia në Rrugën e Durrësit dhe e shoqëronte një spiun deri te Sahati. Nga Sahati shkëmbeheshin dhe  vinte në shtëpi me tjetrin. Babai me biçikletë po ashtu edhe sigurimsi!

Ne e zbualuam emrin e Thanas Papës nga një listë që doli në lidhje me intelektualët e përgjuar në komunizëm. Busti i Musa Fratarit ishte porosia e tij e parë që ju bë nga shteti.

Eljan Tanini: -Babai juaj artist skulptor ia vuri emrin të birit Besart. Babai jeton mes sigurimit dhe punës së tij artistike. Thanas Papa fiton konkursin e relievit që do të vihej te Kryeministria, si është kjo histori?

Besart Papa: -Konkursin e fiton ai bashkë me një arkitekt. Kur u hap zarfi me emrin dhe u pa që ishte Thanas Papa, 1971. 1972 iu dha me komisionim disa të tjerëve, relievi u bë nga Kristaq Rama, Hektor Dule dhe një tjetër.

Eljan Tanini: -Gjatë kësaj kohe që babai jeton me punën e tij, vendos të martohet. Kur ndodh kjo?

Besart Papa: –Nuk vendos të martohet! Nga ajo goditje që ndodhi nuk vendos të martohet. Diçka të keqe ai priste, internim, transferim etj… Atij do ti ndodhte diçka. Ishte në rreth të kuq, mbase shpëtoi nga fati, manovroi aty për aty. Përballë me ne banonte vëllai i Kadri Azbiut, ku ky I fundit vinte te ne dhe dëgjonte pllaka gramafoni. Disa e mbronin disa e lëshonin.

Veprën e Skënderbeut në kalë e solli nga Rusia. Komisioni I vlerësimit të diplomave të Bashkimit Sovjetik, u caktua që ajo diplomë do të bëhej në dy kopje, një për në Rusi dhe një për në Shqipëri. Vepra lëviz në disa vende të Bashkimit Sovjetik dhe në disa vende socialiste, në fund vendoset në hollin e Shkollës Skënderbej. Atje e prishën, sa ishte shformuar, i thonë ta marrë veprën se e kanë hedhur poshtë te shkallët. Babai e merr veprën, deri në vitin 2010 ka qenë në studio e pa ngritur. Unë e marr mundimin ta kthej në gjendjen e parë.

Me mamanë time Shpresa Lekën njihet në vitin 1984, ishte 52 vjeç. Rasti i babait është fakti që njeriu nuk duhet të humbasë shpresën. Kur ky  njeri duroi, priti edhe pas kaq shumë vitesh gjeti fuqitë të nisë nga e para.

Eljan Tanini: -Nuk paska pritur shumë babai juaj! Në demokraci tenton të flasë me gruan e tij ish  ruse?

Besart Papa: -Ishin të kujdesshëm prindërit të mos flisnin çdo gjë. Ka tentuar të lidhet me ish gruan, vajzën e vogël e gjeti 32 vjeçe. Ishin te dy rreth 60 vjeçar, ajo, gruaja e tij ruse  vuante nga sëmundje të ndryshme. U takuan, vendosën disa lidhje të reja, por ajo ishte shumë e ftohtë, po ashtu edhe e bija!

Në ato vite Rusia ishte shumë keq, kur babai vajti atje, ka ngrënë mualebi fëmijësh, ndenji 3 ditë për të marrë një bukë. Pati një kontakt me një person që e lidhi andej me ish familjen e tij në Rusi.

Mamaja ime Shpresa Leka, ishte ajo që u bë sebep për të shkuar babai në Rusi,  ajo i tha të shkosh në Rusi e të takosh dhe të gjesh famijen tënde. Disa gjëra ishin sheshuar nga koha. E bija sillej normal por ftohtë. Gruaja e tij nuk ishte martuar.

Eljan Tanini: -Babai e fliste këtë gjë me ju në shtëpi?

Besart Papa: –E fliste vazhdimisht, por vitet e fundit nga mosha etj, nga rënia e forcës bisedat ishin të rralla. Kishte kujtime për Rusinë se ishte koha e artë e tij.

Eljan Tanini: -Si shiheni në atë kohë ata që ishin martuar me gra ruse?

Besart Papa: -Të kishe mbaruar në ato vite shkollën jashtë Shqipërisë ishe i veçantë. Im at dhe të tjerë ishin njerëz me fat për shkollën e tyre. Dikur ishte luks të ishe artist! Kur Jakup Keraj u kthye në Shkodër respektohej shumë, i veçantë si individ. Vëmendjet karshi këtij kontigjenti artistësh që janë pasuri nuk duhet të mungojnë. Unë sot vazhdoj të punoj në studion ku babai punoi për 70 vjet me radhë.

Eljan Tanini: -Kur ndërruan jetë babai dhe mamaja?

Besart Papa: –Në moshën 91 vjeçare babai, përpara 2 vjetësh. Mamaja 73 vjeçe, ata ikën të dy brenda nje muaji! Mamaja ishte arkitekte dhe urbaniste.

Eljan Tanini: -Në një kohë kur askush nuk e ka mendjen për asgjë, dikur shteti bënte çdo gjë për ta. Nëse nuk i ruajmë më vlerat e tyre deri në vdekje, nuk i mbron më askush sot.

Besart Papa: -Burimi i të gjitha të këqijave është injoranca. Pa art dhe kulturë nuk ka ekzistencë.

Dëshmia e rrallë e emigrantit nga Tirana, që fitoi 10 milionë lireta në “La ruota della fortuna” në vitin 1994

Nga Uvil Zajmi

Kjo është historia e rrallë e Mërkur Lekës, shqiptarit të parë që konkurroi në një emision, nga më të spikaturit televizivë të kohës, në “Kanalin 5” të “Mediaset”, “La ruota della Fortuna”, që drejtohej nga Maik Bonxhorno (Mike Bongiorno), një ndër moderatorët, prezantuesit më të famshëm, një legjendë e ekranit, jo vetëm në Itali e botë, por shumë i njohur edhe në Shqipëri. Në një rrëfim emocionues sot pas 25 vitesh, Leka i rikthehet asaj pjesëmarrjeje.

Mërkuri na tregon; që nga ideja, kërkesa për konkurrim dhe befasia kur një i huaj, djalë simpatik, inteligjent nga Shqipëria, befasoi njeriun e së famshmes “Alegria, Alegria”, me përgjigjet e tij. Nga bisedat pas kuintave me Bonxhornon, njohja që kishte ai për Shqipërinë, nisur nga mbiemri i tij si ‘Mirdita’, që mori famë në emisionin “Rischia Tutto”, gjysmë shekulli më parë, te Bashkim Kruja, një ish-shok gjimnazi në Itali.

“Ka qenë fat pasi nuk të qëllon shpesh, madje të gjithë e kishin ëndërr ta takonin e qëndronin me njeriun televiziv të tri gjeneratave, mbi 60 vite në ekran, më shumë se kushdo tjetër në botën televizive. Aq popullor e i dashur, ishte Bonxhorno. Për mua ishte surprizë, mendoni isha vetëm 31 vjeç, as dy vite në Itali, i kam ende të gjalla, konkurrimin, emocionet, gjithçka”, tregon Leka, duke qenë edhe i pari i huaj fitues, në “La ruota della fortuna”.

“Një sfidë e dyfishtë, jo thjesht nga fati, por edhe çështje njohurish e për më tepër në gjuhë të huaj, nuk ishte e lehtë”, shprehet Leka, sot një administrator në një ndërmarrje të suksesshme në industrinë ushqimore në Tiranë.

Leka, kur ishit përballë Bonxhornos, çfarë dinit për jetën e tij?

Michael Nicholas Salvatore Bongiorno, kështu e kishte emrin e plotë dhe këtë e mësova gjatë qëndrimit me të. Me baba amerikan dhe nënë italiane, i larguar në vogëli nga Nju Jorku, kishte jetuar thellësisht me trishtim të madh, ndarjen e prindërve. Pastaj ardhja në Itali, burgimi, pasioni për sportin, si atlet dhe fillimet si gazetar sportiv. Me mua ai tregua i kujdesshëm, pasi; “më kujton fëmijërinë, emigrimin”, më thoshte.

Në librin autobiografik, “La versione Mike”, ai flet edhe për Shqipërinë…?!

Sapo i thanë nga jam, më shpjegoi se për Shqipërinë, kishte dëgjuar nga xhaxhai i tij, një gjeneral i kohë së Luftës, që njihte mjaft mirë disa shtete, (në veçanti Shqipërinë), për të cilën ai fliste me simpati. Pastaj më tregoi se në gjimnaz, pati njohur një shok shqiptar, Bashkim Kruja quhej, të cilin në vitet që vijuan, nuk e kishte takuar më. Më pas edhe unë u interesova, por nuk munda të marr asnjë informacion, për këtë person.

Po për Rischia Tutto-n?

Flitet për emisionin e famshëm të tij, “Riscchia Tutto”, që në vitet ’70-të, ka qenë shumë i ndjekur edhe në Shqipëri. Unë kam qenë 9 vjeç, bashkë me fisin e shikonim rregullisht. Ai mori famë te ne edhe për shprehjen e njohur të tij, se; “ekziston një krahinë në një vend të botës, që kishte lidhje me mbiemrin e tij”.

E keni fjalën për Mirditën shqiptare?

Kur ia risolla në kujtesë, ai më tregoi se në një ndër emisionet e “Riscchia Tutto”, ai iu drejtua njërit konkurrent, me një pyetjen në fushën e gjeografisë, duke i thënë se; “në ç’vend të botës, ndodhet një krahinë që ka si emër, mbiemrin tim”?

Dhe, si ishte përgjigjja?

Konkurrenti në fjalë, ka qenë Masimo Inardi, mjek, i famshëm për saktësinë e përgjigjeve, shumë herë fitues, njohës i jashtëzakonshëm i muzikës. Pasi u mendua, tha se kjo zonë quhet Mirdita dhe është në Shqipëri. Unë e kisha në letër përgjigjen, i sigurt që ai nuk e gjente dhe u befasova nga përgjigjja e tij, më tregoi Majku.

Kthehemi te “La ruota …”?

Bonxhorno më informoi, se ishte një emision amerikan, “The Wheel of Fortune”, që me propozim, idenë e tij dhe mbështetjen e Berluskonit, e kishin eksperimentuar të moderuar në Itali. E drejtonte ai, menjëherë pasi kishte nisur punë në “Mediaset”. Në vitet ‘92, ‘93, ‘94 dhe ’95, vlerësohej si më i miri për kuicet. Më vonë kam lexuar se, ka qenë emisioni me jetëgjatësinë më të madhe televizive në Itali për kuicet, nga viti 1989, deri më 2003, kur u mbyll, mbi tre mijë transmisione, mbi 8 milionë shikues çdo mbrëmje, nga ora 19:00-20:00.

Sa njohuri kishit për kuicet?

Isha rritur me kuicet e “Rai”-t, në radio dhe televizion, pasi ai Italian, ka qenë i rëndësishëm për ne. Pastaj dashuria për gjuhët e huaja nga babai, linguist, përkthyes i njohur në Shqipëri, ishin një nxitje gjithmonë e më e madhe dhe që na jepte mjaft njohuri.

Një shqiptar në “La ruota…”, e kishit menduar ndonjëherë, si lindi ideja?

Asnjëherë më parë. Zakonisht në shtëpi, në Bolonja, çdo mbrëmje kur kthehesha nga puna ndiqja “La ruota…”, pasi fillonte në orën 7:00. Konstatoja se një pjesë të mirë të frazave, i gjeja pa dalë ende përgjigjja e plotë. Kjo më joshi, më tundoi të konkurroja edhe unë.

Dhe vjen kërkesa juaj?

Kur e mbyllte zakonisht Majk, i ftonte admiruesit të merrnin pjesë në “La ruiota…”. Mjaftonte një kërkesë shoqëruar me një foto. U ula e shkrova dhe a nisa redaksisë, sigurisht jo shumë seriozisht. Pas dy muajve më vjen përgjigjja, se duhet të paraqitesha në “Mediaset”, në “Cologno Monzese”, Milano, për seleksionim.

Dhe jeni para jurisë?

Ka qenë tetor 1994. Ishte një noter, ai i emisionit, që të bënte pyetje se çfarë informacioni, njohuri ke në përgjithësi, thjesht për të parë botën tënde. Isha bashkë me 4 – 5 të rinj të tjerë. Nuk të thoshin nëse ke fituar apo jo. Vetëm kur u ktheva nga Krishtlindjet, që i bëra në Tiranë, në shtëpi gjej një zarf dhe ftesën, për pjesëmarrje në emision.

Vjen konkurrimi, jeni me fat…!

Ka qenë janar, flija te vëllai në Komo dhe shkoja në Milano. Pata fatin që në ditën e parë të konkurrimit, të mos ndeshem me kampionin më të madh të “La Ruota..”, pasi ishte si kriter, që pasi kishe fituar pesë here, dilje nga gara. Atë ditë kisha në krah dy vajza, studente të gjuhës italiane dhe espanike. Koha për t’u përgjigjur pasi rrotulloje rrotën dhe kërkoje germën ishte vetëm 5 sekonda. Kam konkurruar në tri emisione, më 27, 28 shkurt dhe 1 mars të vitit 1995.

Prezantimi, fjalët e para, ju vijnë ndër mend?

Afërsisht, kur Bonxhorno iu drejtua teleshikuesve me fjalët: “Zotërinj, si konkurrent kemi një djalë simpatik të huaj, njeh mjaft mirë gjuhën tonë italiane, shprehjet tona. Kaq e vërtetë është, sa ai arrin t’u japë gjetje gati të gjitha frazave që i kemi paraqitur. Një i ri që është për t’u vlerësuar”.

Emocion i madh…?

Shumë, veçanërisht kur tha: “Quhet Mërkur, një emër i veçantë, asnjëherë i dëgjuar. Mërkur Leka, nga vjen”? Vij nga Tirana, Shqipëria, dhe kam dy vite që jam në Itali, ku edhe punoj. ‘Mërkur, një emër i perëndive’, – i them.

Dhe si vijoi më tej?

Kujtoj se u shpreh që; “më intereson ky fakt, sepse janë shumë shqiptarë, miliona ndoshta, që kanë ardhur në Itali, duke kaluar detin Adriatik. Ju si keni ardhur”? Kam qenë pak më i privilegjuar, pasi kam ardhur me fletë pune, i përgjigjem.

Fillimisht më dukej vetja i rezervuar me ato konkurrente dhe gjykova të paktën të bëj një figurë të mirë. U befasova kur Majk e hapi telekuicin, ndërsa tha: “E atëherë le të nisim garën, jeni ju Mërkur”. Pasi rrotullova rrotën, si fillim zgjodha germa “S” si Savona e përforcova, pastaj vijova me “L”, si Livorno, “N”, si Napoli, duhet të gjeja lidhjen e plotë të shprehjes; “Nell Tibet, villaggi di sherpa e mandrie di yak”.

Italianët nuk e kanë germën “Sh”, që mua më ndihmoi dhe bëhej fjalë për fjalën “Sherpa”. Pasi u përgjigja saktë, u çlirova dhe mendova se edhe mund të fitoja.

Ndonjë detaj tjetër të veçantë?

Para emisionit ishte një person, Damiano quhej, mbiemrin nuk e mbaj mend. Detyra e tij ishte të elektrizonte studion, duke treguar barsoleta, një personazh që krijonte atmosferë të gëzueshme, të nxehtë, para se të niste programi. Ndërsa Bonxhorno përdorte një si çekiç simbolik të vogël, ishte pjesë e emisionit, për të goditur konkurrentin, kur ai gabonte, një veprim që shoqërohej nga publiku, me një; “aj, aj”, shprehje e njohur e Bonxhornos.

Thuhet se Bonxhorno, ju kujtoj edhe nënën tuaj?!

Ai ishte i paparashikueshëm. Në një çast, për të më ndryshuar edhe gjendjen emocionale, më thotë: “Mërkur, përse nuk i bën një përshëndetje nënës tendë në Tiranë”? “Po,-i them unë me kënaqësi dhe, – Mama të përshëndes”. “Çfarë është kjo shprehje” – më pyeti, që edhe vetë ai pati vështirësi, kur e shqiptoi? “Të ‘përshëndes’, do të thotë ‘saluti’”, ia shpjegova, pas së cilës në studio pati duartrokitje.

Kujtoni njërën nga pyetjet?

Kujtoj disa, por do të veçoja; “Sono sette” (Janë shtatë). “Një shprehje e urtë, që duhet ta keni edhe në Shqipëri”, – më thotë Bonxhorno. Bëhej fjalë për shtatë netët, shtatë virtytet, shtatë ngjyrat dhe shtatë mrekullitë e botës.

Dhe ajo që ju ka lënë shije të hidhur?

Të tre konkurrentët kishim mbetur te një germë. Radha më erdhi mua. Një shprehje e vështirë e gjatë dhe unë e lexova “dermatoglifi”, por e shqiptova gabim, pasi duhej; “dermatoljifi”. Vetëm për atë gabim, nuk fitova 7 milionë lireta. E gjeti konkurrenti pas meje.

Po ajo me Edith Piaf?

Ishte një frazë, me “zërin apo fytin si bilbili”, që unë nuk e gjeta.

Germa “A”, pastaj “T”?

Sa herë që kërkoja germën “A”, ndërhynte Bonxhorno, “A, si Albania” – sqaronte. Po kështu për germën “T”, ai konfirmonte “T si Tirana”. Më shoqëronte dhe kisha një ndjesi të çuditshme për këto dy germa, “A” dhe “T”, që i kërkoja vazhdimisht, sidomos Tirana.

Cilat ishin “valetat” shoqëruese të emisionit?

Kur unë konkurrova, ishte Paola Barale, me të cilin Bonxhorno kishte mbi 7 vite që punonte, nga 1989. Pas saj, shoqëruese te “La Rutoa…”, kanë qenë edhe Antonela Elia, Mirian Trevisa, të gjitha të bukura, elegante, që u bënë më pas të famshme. Ato visheshin nga gruaja e Majkut.

Më thatë se Barales, i kërkuat një puthje?

Ditën e tretë të konkurrimit, në mbyllje të emisionit, kur ajo më ofroi një dhuratë, i kërkova që ta puthja. Sigurisht nuk refuzoi, pasi ishte një ritual normal. Por Bonxhorno, pa hezituar më pyet: “Po në Shqipëri, do ta puthnit kështu një vajzë? Do të kishte xhelozi? Keni vajza të bukura, më shumë bionde apo brune”? “Dominojnë ato brune, sigurisht që ka edhe bionde”, iu përgjigja.

Bonxhorno ju përcakton si një kampion i “La Ruota….”?

Kështu më vlerësoi ai. Madje, shtoi se; “Si një kampion i ri, me siguri do ta dërgoja këtë trofe në Shqipërinë e tij”. Pastaj më pyeti ku jetoja, isha i fejuar apo jo? Në Bolonjë banoj, punoj dhe jam i lirë, i them me humor.

Keni qenë shqiptari i parë, në një konkurrim të tillë italian televiziv?

Edhe mundet. Konkurrimi në “La ruota della fortuna”, ka qenë dhe mbetet i veçantë për mua, jo vetëm si i pari i huaj fitues, sigurisht çastet e kuicit, por edhe bisedat shumë miqësore pas kuintave me Bonxhornon, stafin etj. Majk ishte njeri me kulturë të madhe, njohës i shumë fushave, tejet njerëzor, çdo informacion që merrte e arkivonte në memorie.

Ju ndiqnin në familje?

Duke qenë se emisioni ishte i regjistruar një muaj përpara, unë i njoftova familjarët, të cilët ishin angazhuar në Tiranë, me në krye vëllain e madh, sigurisht edhe prindërit. Ai u transmetua në fund të shkurtit, në tri ditë. Por, edhe në Itali, më kanë ndjekur miq, shokë, të afërm. Me të gjitha komunikoja pas mbylljes së emisionit.

Sa ishte shuma që fituat?

Sigurisht, ajo ishte publike. Fitova 10 milionë e 800 mije lireta. Kujtoj se Bonxhorno më pyeti, si quhet monedha shqiptare. “Lek”, i them unë. Qenka i përafërt me mbiemrin tënd, më thotë ai. Pastaj duke vijuar, shtoi: “Çfarë do të bëni me paratë e fituara”?

Keni ndonjë peng të fshehur?

Kur i shikoja më vonë, ditën që emisioni jepej në televizor, mërzitesha, pasi për gabime, pasaktësi të vogla në përgjigjet e mia, kam humbur rreth 30 milionë lireta.

“La Ruota…” mbetet një aventurë e bukur?

Sigurisht, madje kështu e mbylli Bonxhorno konkurrimin tim, kur u shpreh se; “Kjo aventurë e bukur e mikut tonë Mërkur, mbyllet këtu”. Nga ai emision kam ruajtur disa foto, pak momente filmike dhe tri monedha floriri që të jepnin, njërën prej të cilave, ia kam dhuruar mbesës sime, Eda, dhe një tjetër familjes ku jetoja në Bolonja. Të tjerat i shkëmbeva në lireta.

Ka një kuriozitet: Si ju te “La ruota…”, edhe Mateo Renci?

Edhe ish-Kryeministri italian, Mateo Renci, ka qenë pjesëmarrës, madje fitues në “La ruota..”, duke konkurruar një vit para meje, në janar të 1994, kur ishte 19 vjeç dhe pëlqente të bëhej arbitër futbolli. Ndryshe nga unë, ai fitoi 48 milionë lireta.

E keni takuar më vonë njeriun e së famshmes “Alegria, Alegria?

Jo asnjëherë. Ato tri emisione te “La ruota della fortuna”, kanë qenë të parat dhe të fundit me Majk Bonxhornon.

E papritur: Pas shpalljes si finalist, Robert Aliaj largohet nga gara

Robert Aliaj mori vendimin e papritur gjatë natës gjysmëfinale, duke vendosur të ndërpresë rrugëtimin e tij në “Ferma VIP”.

Ai theksoi se dëshiron të mirëkuptohet dhe të jetë i lirë.

“Është një spektakël që ka brenda familjen, shoqërinë, dashurinë”, tha Roberti.

Më tej, ai u përshëndet me fermerët, të cilët i konsideroi si një familje.

Statistikë e vitit 1908: Tuzi me 100% shqiptarë, në Prizren asnjë turk!

Një kopje të një botimi shumë interesant ka publikuar faqja Shqiptarët në Malësi.

Bëhet fjalë për një statistikë turke (1908 – 1909), ku tregohen vendet me shumicë të popullsisë shqiptare me numër të saktë të popullsisë dhe përqindje.

Në këtë statistikë bien në sy vendet shqiptare në Mal të Zi: Tuzi, Gucia dhe Rozhaja.

Sipas kësaj statistike, Tuzi kishte 7647 banorë dhe të gjithë ishin të përkatësisë etnike shqiptare.

Gucia kishte gjithsej 12073 banorë nga të cilët 9905 prej këtyre banorëve ose 82,6% ishin shqiptarë, 1812 banorë apo 15,5% ishin serbë ndërsa të tjerë ishin 356 banorë apo 2,9%.

Rozhaja kishte gjithsej 17466 banorë prej ku prej tyre 15032 banorë apo 86,5% ishin shqiptarë kurse 2434 banorë apo 13,5% ishin serbë.

FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s

Një Butrint ndryshe nga ai që shohim sot…! Vendi duket i mbuluar nga bimët e egra dhe rrënojat duken aq tërheqëse, duke mbajtur shenjat e gjurmëve dhe mistereve të antikitetit ilir. Butrinti si nuk e kemi parë asnjëherë vjen në retrospektivë nga një penë e shquar e gazetarit të viteve ‘30 , zotit Nebil Çika, kryeredaktor i “Minervas”.

Gazeta dyjavore me një profil artistik, politik dhe shkencor është një nga enciklopeditë kronikale më të shkëlqyera të retrospektivës historike të viteve ’30. Duke shfletuar arkivat e kësaj gazetë zbulon shumë të panjohura nga historia e vendit; si marrëdhëniet diplomatike me fqinjët, ekonomia, historia e zhvillimit urban të qyteteve të Shqipërisë, trashëgimia, zhvillimet e artit dhe të kulturës. Gjithçka ka ndodhur në vendin tonë në vitet ‘20-‘30 e gjen të pashkruar në gazetën më të madhe të kohës.  Duke shfletuar këto arkiva të vjetra të “Minevrës” syri të ngelet tek disa skulptura të rralla të sapozbuluara në Butrint nga eskpedita e Ugolinit,  një pjesë e të cilave siç dihet kanë përfudnuar në muzetë e Europës. Nënteksti i këtij shkrim flet shumë edhe për shpërdorimin e veprave të arkelogjisë shqiptare nga vet Mbreti Zog, i cili i ka dhuruar kryeveprën e zbulimeve arekelogjike…… Musolinit. Nebil Çika ka përshkruar me profesionalizëm të lartë historian e zbulimeve 10-vjeçare në Butrint, sipas shënimeve të përpikat që ak marrë nga intervista dhe bisedat me Luigi Maria Ugolinin, arkeologu më të diskutuar në historinë e arkeologjisë shqiptare. Le të ndjekim reportazhin e shkruar në …të vitit 1934.

“EPIDAMNOS (Durrës), Apollonia (Pojani), Lissos (Leshja), Bytlis (qytet afër katundit Hekal të Mallakastrës,  Amantia (qytet afër katundit Ploça në Juglindje lë Vlorës), qyteti afër Klosit të sotmë, Finiki ( afër Delvinës dhe Butrintoja: ja disa nga emërat e qyteteve të mëdhenj të Shqipërisë së vjetër, qytete të cilët në kohën e tyre kanë patur aqë rëndësi sa mund të i ketë sot Stambolli, Pireja,  Marsilja, Viena, Roma….

Qyteti i madh i Apollonisë cilësohej prej Romakëve “Magna urbs et grabis” në lë cilin i madhi Qezar dërgoi nipin e tij Oktavianin August për të kryer mësimet e universitetit. Një shkrim varri, i gjetur në Pojan, tregon se i varrosuri, ka qënë një farë “Markos Sopatros, pithagorikos philiosophos”. Pra si ç’duket haptas në Shqipërinë’ e vje tërsisë klasike, jo vetëm që ka pasur qytete të mëdhenj e të ndriturë  kur rrihte pulsi i jetës së atyre kohëve, por janë rritur dhe imperatorë e filosofë. Mirëpo ne shqiptarët e sotëm s’kemi patur as kohë e as zotësin’ e duhur që të nxjerrim në dritë glorjen e këtij Atdheu t’onë shqiptar. Patëm vetëm urtësinë t’u japim leje disa misioneve arkeologjikë të huaj që të vijën e të na nxjerrin në dritë thesaret e së shkruarës s’onë tremijëvjeçare. Një nga këto Misione është ay që ka kryesuar Profesor Ugolini, një djal i ri, i
ndritur dhe fatbardhë në karrierën , e. tij idealistike.  Ugolini ka plot dhjetë vjet që po punon në Shqipëri, dhe, në vitrat e fundit tërë aktivitetin e tij e ka përqendruar në Butrinto (Buthrotum, e quanin Romakët dhe katundarët që banojnë aty për rreth e quajnë besnikërisht Vuthrotë).

Sot do të bëjmë pakës fjalë mbi atë qytet të ndritur, të themeluar disa shekuj para Krishtit, e që qëndron i përzitur përpara Korfuzit…
Dhe po u jap këndonjësve disa hollësira për zbulimet arkeologjike lë Butrintos, në bazë të shënimeve që pati mirësinë të më japë proprofesor Ugolini.

Butrinto – Epopea  Omerike dhe Virgjili

Butrintoja me afërinat e saj ka lidhje tepër lë ngushtë me më të madhen epope të antikitetit: me luftën e Grekërve kundra Trojanve, për rrëmbimin e Elenës, luftë e cila mori fund me shkatërrimin e Trojës. Po ndërsa gjestet historike legjendare posaçërisht Trojane gjetën këngëtarin e tyre tek ati i Vjershës Homer-I, Butrintoja dhe ngjarjet  që u zhvilluan aty na u kallëzuan nga “Virgjili (Aenea. III.)

Ky vjershëtor epik i Romës imperiale na i këndon me dhimbje dhe magji, gjithë ç’pa Aenea e tij kur zbriti ne Butrinto.

Aty gjeti Trojanin Helen, të birin   e Priamit ( Mbretit të Trojës) i cili Helen ishte martuar me Andromakën (lë të ven’ e Hektorit) dhe ishte bërë Mbret i Haonis (nga Saranda e sotme e gjer poshtë në Çamëri  pas vdekjes – Mbretit të mëparshme Pirro Neoptolemeut (bir i Aqilesë ). Heleni kish themeluar këtu mbretërinë e vet dhe kish goditur (ngritur-dh.h.)një kështjellë të vogël që i shëmbëllente asaj të qytetit të vet dhe i kish vënë po atë emër, ashtu si ç’u kish vënë emra trojane të gjithë portave, krojeve dhe lumenjve rreth e përqark Butrintos. Në këtë qytet Aenea ndenji dy ditë, pa pallate madhështore me kollonata lë mermerta e brenda tyre shërbime të çuditëshme me “vaso të ergjenta dhe kupa të florinjta”. E mbushur me peshqeshe të vlyera, Aenea u-nis prej Butrintos e kënaqur dhe me shpresë që m’ at anë Adriatikut të mund lë ngrihej një qytet që të mund t’i shëmbëllente Trojës dhe Butrintos.

Zbulimet Arkeologjike

Janë shumë të pakta vendet që kanë një pamje piktoreske si ajo  e Butrinstos, më tha Profesor Ugolini kur unë po admiroja pejzazhin nga  kështjella. Pa asnjë dyshim isha në në një nga vendet më të bukura të Shqipërisë. I këtij mendimi do të  jetë kushdo që ka pasur rastin ta vizitojë. Disa pamje të bukura të , vendit po i botoj në këto faqe.

Me të arritur misioni arkeologjik italian në Butrinto, në vitin 1928 ngriti tendën mu mbi Akropolin. Dhe duke ndjekur pak a shumë përshkrimet e Virgjilit filloi dhe gërmimet, duke u kujdesur që të zbulohej më përpara “Porta” për të cilën bën fjalë Poeti. Dhe pas shumë mundimesh “porta” u gjet madhështore dhe shumë impozante nga çdo pikëpamje: 5 metra e lartë, e pacënuar fare, pjesa e sipërme e saj e lidhur dhe e mbështetur me arketrave, Pasandaj u gjet edhe një portë tjetër me dimensione më të vogla, por edhe më interesante sepse në krye të saj është skalitur edhe një luan që çan një dem dhe për këtë shkak është quajtur “Porta e Luanit”. U çudita shumë me pikturën e  skalitur: është një vepër krejt futuriste.

Zbulimi më me rëndësi që është bërë në Butrinto, më i zorshmi dhe më i frytshmi është pa dyshim ay i Theatrit. Vetëm majat e mureve të skenës dukeshin jashtë dhe gjithëshka ishte e mbuluar me baltë dhe me pemë lë dendura që përbënin gati një pyll.

Punë  e zorshme ka qenë puna e zbulimit, aq i vlefshëm dhe me rëndësi ka qenë dhe përfundimi. Theatri ndodhet nga an’ e poshtme e kodrinës. Amfiteatri (vendet e ndënjes së popullit janë krejt prej një lloj mermeri të bardhë dhe shpesh gjenden mbi ‘to gërmime dhe përshkrime dekretesh, alleancash, falje skllevërish. Amfiteatri, teatri është si gjysmërrethi dhe ka shkallë që ndajnë lë pesë pjesët qe për- përbëjnë. Vendi i orkestrës është gjithashtu me mermer të bardhë dhe si punë është fare e bukur-. Pandehet se ky Theatër është goditur tamam 24 shekuj më parë. Shumica e statujave me rëndësi gjer tashi janë gjetur në pallatenë e këtij theatri.

Njëra prej tyre, sigurisht ajo më e bukura dhe më e vlefshmja, “Perëndesha e Butrintit” iu fal nga ana e Lartmadhënisë së Tij Mbretit Tonë, Duçes italian, z. Mussolini. Edhe një nga statujat me rëndësi është ajo e Eskulapios, prototip i cë cilës vjen prej artit grek të të pestit shekull para Krishtit (Shkollë e Fidias).

Pjesa Romake

Misioni arkeologjik i dha rëndësi natyrisht edhe zbulimit të monumenteve të epokës romake. Afër Theatrit u gjend  një pavement që iu përgjigjet ambientit të fermave romake. Ky pavement është krejt mozaik i mirërujatur me shumë forma dhe formon një vizatim gjeometrik shumë të bukur. Mbas Thetarit u gjend një tempull i vogël dedikuar Eskulapit. Brenda në këtë u gjetën dy statuja e disa pëshkrime dhe shumë dhurata që sillnin falësit dhe adhuronjësit. Jo shumë larg Theatrit është zbuluar një Nympheo, një magje e madhe e rrethuar më mure një metra të lartë. Midis shumë gjërave të vjetra që u gjetën doli në dritë edhe një bust i një djaloshi Baçus. Çuditërisht i bukur dhe një bust i Apollonit që të dyja të epokës romake.

Rëndësi të madhe iu dha edhe zbulimit të një pusi, i cili është interesant për diformacionin e si për përdorimin e tij në shekuj. Gjithashtu edhe sepse ujët e  tij quhej i shenjtë. Pusi është goditur (ngritur-dh.h.) në epokën greke. Ujët rrjedh nëpër tre gojë. Në pjesën e sipërme të gjysmëhënës shihet një pikturë e mrekullishme me bojëra të forta; në të cilën shihen dy pallonj dhe një vazo e vogël. Në grykën e pusit gjendet ky mbishkrim grek: “Junia Rufina, Hyjnesha e Nymfave”. Masanadaj është zbuluar i famshmi Battisfero i rrumbullakët i bërë në të pestin shekull para Krishtit. Me 16 kolonat e mermerta, mbi të cilat qëndronte Çatia. Me mes të tyre, u gjet magjja e madhe me Ritet fetare, e cila ka formën e kryqit të kishës greke. Po ajo që është më interesante nga të gjitha është pavimenti dyshemeja mosaike e shumë lojërave, e cila është fare e pacënuar. Kjo është e ndarë në shtatë zona koncetrike. Dy nga këto zona janë të përbëra nga medaljone (61 copë gjithsej) e secila nga këto mban nga një pikturë, mjeshtërisht të punuar të kafshëve të ndryshme.

Koha Veneciane

Në arkivat e  Republikës venciane mbushen shumë dokumente rreth Butrintos. Por edhe në Butrinto ndodhen shenja të punës veneciane. Në krye të Akropolit shkëlqen kështjella veneciane në mes të ullishtave të dendura. Kjo kështjellë me mure të forta e të mëdha nganjëherë 11 metra e lartë, so të bëhet muze. Gjithë ç’është gjetur deri tashti, konfirmon shënimet historike që dihen.

Nekropoli (Varroshi)

Më në fund janë bërë kërkime edhe në qytetin e të vdekurve. Shumë varre janë hapur. Të cilat arrijnë gjer në epokën helenistike. Brenda në varre janë gjetur shumë vogëlina. Vazo të vogla, kocka të punuara, xhame, etj. Shpesh janë gjetur dhe sende stolie të florinjta.

Por përveç kësaj janë gjetur edhe sende që i përkasin epokës prehistorike. Në këtë mënyrë vërtetohet se në këtë Bregdetin Lindor të Adriatikut ka rrojtur një popull që historikisht është i implikuar edhe në legjendën e madhe të shekujve, në luftën Greko-Trojane. Vërtetohet se edhe këtu kanë banuar njerëz edhe përpara se të arrinin njerëzit të merrnin shënime….

Kur do të dalin djelmtë e rinj studiozë e idealistë, me pasionin e tyre të madh dhe me dashurinë që duhet të kenë për brezat e zhdukura nëpër shekujt, atëherë shumë gjëra do të dalin në shesh. Qytetet e vjetra që përmendëm në fillim të këtij artikulli, nuk do të na duken më një ëndërr, po një realitet.’ Mabse atëherë do të mund të njohim vetëhen më mi rë. Po gjer atëherë na duhet t’iu jemi mirënjohës Profesor Ugolinit me shokë. Dhe u jemi thellësisht mirënjohës profesor Ugolinit me shokë. Dhe u jemi thellësisht mirënjohës…

Dhe tani le lë vijmë në një … nuk di si ta cilësoj, prandaj po them çështje mbi Butrinton. Butrintojaja tërheq mjaftë vizitorë të huaj turistë, ose gjahtor, me qenë se në dimën ka gjah shumë n‘ato anëra. Të gjithë këta të huaj vijnë me anë të Korfuzit. Që është pikërisht përkundrejt Butrintos. Udhëtimi me barkë benzime  mban vetëm një ose një orë e gjysmë. Kjo rrjedh ngaqë s’ka një rrugë që të shpie nga Saranda në Butrint. Ka një rrugë të keqe këmbësorësh……(vijon komenti për rrugën-dh.h) Një shkak tjetër që të huajt shkojn në Butrint me anët ë Korfuzit është propagnada turistike që ka bërë Greqia. I  huaji e di se në Korfuz do të gjejë tërë komoditetet e veç kësaj të gjitha lëhtësitë nga autoritetet e vendit…..” (nga Nebil Çika).

Në faqet e fundit të këtij artikulli Nebil Çika rrëfen vështirësitë që një turist i huaj gjen nëse do të qëndronte në një natë në Butrint ngaqë është shumë i urbanizuar. Më tej ai shkruan:

“Besoj se shumë pak janë ata që dijnë se Butrintoja është një vend shumë interesant dhe tërheqës për shkak të zbulimeve arkeologjike e për shkak të pamjeve piktoreske, siç e dimë, Butrintoja ka një peizazh të mrekullueshëm dhe zbulimet janë madhështorë e entuziamonjës.” Kryeradaktori i “Minervës” Nebil Cika në këtë shkrim guxon dhe i terheq vëmendjen qeverisë së Zogut që të Butrinti të bëhet me rrugë dhe turistët ta shohin atë me bileta 25-30 frangëshe, ku fondet të shkojnë në dobi të shtetit shqiptar.  Ky artikull i Nebil Çikës mbi Butrintin është pjesë e projektit të tij me reportazhe nga Tirana në Konispol. Ky cikël i udhëtimeve mbyllet me Butrintin, njofton vet gazetari.

, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s
, FOTOT e rralla nga zbulimet arkeologjike, një vizitë në Butrintin e 1934-s

Këmbimi valutor për ditën e sotme/ Euro në “krizë”, ja me sa këmbehen monedhat e huaja

Sot, më 9 qershor 2024, në tregun valutor, dollari amerikan blihet me 92.1 lekë dhe shitet 93.1 lekë.

Euro sot blihet me 100 lekë, ndërsa në shitje me 100.6 lekë.

Paundi britanik sot blihet me 117.2 lekë dhe shitet me 118.1 lekë.

Franga zvicerane këmbehet sot në blerje me 102.5 lekë, në shitje me 103.6 lekë.

Dollari kanadez sot në blerje këmbehet me 67 lekë dhe në shitje me 68.3 lekë.

Për më tepër ndiqni tabelën e mëposhtme.

“Β URRlT TIM I Ρ ËLQEN TË MË SHlKOJ DUKE E B. ËRË ME SΗ OKËT E TIJ”

Deidre është rubrikë e veçantë në kuadër të The Sun, e cila merret me problemet personale të individëve të ndryshëm.

Ekipi i Deidre i përgjigjet rreth 1,000 lexuesve në javë, duke iu përgjigjur atyre në problemet se ksuale, emocionale dhe problemet familjare, transmeton Telegrafi.

Sidoqoftë, së fundmi ka qarkulluar një rrëfim mjaft interesant i cili ka bërë bujë, ku një grua 30 vjeçe tregon për martesën e saj me burrin pervers.

Ky është rrëfimi i plotë i saj:

“Të dashur Deidre,

Burrit tim i pëlqen të më shikoj duke bërë se ks me meshkuj tjerë përderisa ai shikon dhe tani kam rënë në dashuri me njërin nga ta.

Meshkujt zakonisht janë shokët nga birraria. Ai i merr në shtëpi kur mbyllet birraria dhe kur të gjithë janë të de hur. Pasi që vijnë, ata vazhdojnë të pinë edhe për një orë ose dy.

Ndonjëherë ndonjëri nga ta eksitohet dhe fillon të më prek, ndërsa burri im nuk reagon.

Gjithmonë është ndonjëri që dëshiron të jetë vetëm me mua në dhomën tjetër ose edhe në kuzhinë. Burri im gjithmonë e vëren se çfarë është duke ndodhur dhe vjen të shikoj.

Tani ka ndodhur e pashmangshmja dhe kam rënë në dashuri me njërin nga ta! Ai është i dashur, ndryshe nga tjerët, dhe asnjëherë nuk më bezdis për se ks. Herën e parë vetëm kemi folur dhe jemi përqafuar.

Ndjenjat tona kishin filluar të rriten dhe takimet ishin shpeshtuar. Zakonisht takohesha me të gjatë kohës kur vajza jonë 12 vjeçare ishte në shkollë, e burri në punë.

Para një viti, i kisha mbushur 30 vjet dhe e pyesja vetën se çfarë jam duke bërë, pse po i pranoj idetë perverse të burrit tim. Ai është 48 vjeçar!

E dija se është koha të largohesha. Problemi ishte se vajza nuk dëshironte të largohej nga shoqëria e saj, prandaj ajo kishte qëndruar ndërsa unë i isha bashkuar dashnorit tim.

Gjithçka ishte e përsosur, mirëpo burri im nuk kujdesej siç duhej për vajzën tonë dhe unë brengosesha se ajo është në rrezik. Prandaj jam rikthyer dhe kam ngecur në një martesë pa dashuri me një mashkull që e urrej. Ende shihem me dashnorin tim, mirëpo nuk e lë të vijë në shtëpi.”

Stafi i Deidre i është përgjigjur këtij rrëfimi duke thënë se vajza e tyre din shumë pak për rrethanat, mirëpo fëmijët janë shumë më vëzhgues sesa që e dinë prindërit.

Stafi i ka sugjeruar asaj t’i tregoj vajzës se askush nuk duhet të pajtohet me aso rrethanash mizore.

“Burri juaj nuk është i dhunshëm, mirëpo sjelljet e tij janë abuzive, prandaj mund të kërkoni ndihmë edhe nga organet e ndryshme. Fillojeni një jetë si prindër i vetëm dhe e organizuar, pastaj shikoni si po ju shkon lidhja me dashnorin”, ka shkruar stafi i Deidre.

Horoskopi për ditën e sotme,e diel 9 qershor 2024

Dashi

Përfitoni nga kjo fundjavë për të kaluar më shumë kohë cilësore në familje, sidomos nëse gjatë ditëve të fundit keni qenë tepër të zënë me zgjidhjen e konflikteve të vogla në vendin e punës. Merrni disa orë pushim dhe përkushtojuni më shumë fushës së ndjenjave.

Demi

Ndonëse mund të ketë tensione të vogla në vendin e punës, do të arrini gjithsesi që të ruani qetësinë dhe të ballafaqoheni siç duhet me bashkëpunëtorët tuaj. Kjo gjë do ju bëjë autoritarë dhe të pazëvendësueshëm për realizimin e një projekti të ri. Kjo e diel ju fton që të tregoni më shumë kujdes për fizikun tuaj.

Binjakët

Kjo fundjavë do të jetë mjaft intriguese dhe pozitive, për gjithë ata që kanë dëshirë të zbulojnë ndjenjat e tyre dhe të rindezin pasionin. Nga ana tjetër tashmë do të ndiheni tejet të motivuar, dhe për këtë arsye edhe situatat më të komplikuara do të rezultojnë mjaft të lehta për tu zgjidhur prej jush.

Gaforrja

Parashikohet një ditë mjaft e lodhshme, ndaj sigurohuni që të krijoni momente pushimi gjatë saj, në mënyrë që ta mbyllni ditën sa më mirë. Parashikohen mundësi shumë të mira për të bërë takime të reja apo për të rindezur sferën e ndjenjave.

Luani

Kjo e diel do ju gjejë mjaft të përfshirë në zgjidhjen e një situate romantike, e cila ju ka turbulluar prej kohësh. Jini më të pavarur dhe mos kini frikë nga vetja juaj. Në punë do të merrni përgjigje të cilat i prisnit prej kohësh.

Virgjëresha

Përfitoni nga ky moment për të planifikuar strategji të reja në vendin e punës. Në këtë moment është e rëndësishme që ti kushtoni më shumë vëmendje familjes dhe sferës së ndjenjave. Jini gati për tu përballur me prova të rëndësishme për krijimtarinë tuaj.

Peshorja

Më në fund do të rigjeni spontanitetin dhe ëmbëlsinë në çdo raport ndërpersonal dhe kjo për shkak të rigjetjes së besimit në veten tuaj. Sa i takon dashurisë, kjo është periudha më e favorshme e vitit, gjatë së cilës mund të merrni vendime të rëndësishme. Të papritura parashikohen në sferën profesionale.

Akrepi

Janë ditë të cilat ju shohin mjaft të angazhuar në punë, por kjo gjë nuk do ju pengojë që të arrini rezultate të mëdha. Mos jini pesimist, pasi me bashkëpunëtorë të vlefshëm do arrini rezultate të mëdha. Në dashuri parashikohen surpriza.

Shigjetari

Parashikohen të reja interesante në sferën e ndjenjave, por duhet të jeni të gatshëm që të merrni vendime të rëndësishme, në mënyrë që të vlerësoni dhe planifikoni të ardhmen tuaj në çift. Në vendin e punës do të ndiheni të vënë në provë, por do të arrini gjithsesi që të merrni rezultate të mira.

Bricjapi

Kjo e diel do ju gjejë mjaft romantik dhe të përfshirë nga emocionet. Ndërkohë tashmë keni gjetur besimin në vete dhe e keni më të lehtë që të hapeni me partnerin/en tuaj. Ndërkohë në vendin e punës duhet të tregoheni më të vendosur.

Ujori

Është një periudhë e cila ju fton që të pushoni më shumë dhe të ruani të gjithë energjitë tuaja, për projekte mjaft intensive dhe të komplikuara. Mos u tregoni shumë krenar, por ndajini përgjegjësitë me kolegët tuaj, lidhur me gjërat që janë më urgjente.

Peshqit

Kjo fundjavë është e rëndësishme për të zyrtarizuar një histori dashurie, e cila ka nisur prej kohësh. Më në fund do arrini të lini mënjanë të gjitha dyshimet që keni patur në të kaluarën dhe do të nisni të planifikoni konkretisht të ardhmen tuaj në çift. Kjo e diel do të jetë mjaft interesante në punë, ku marrëveshjet e reja janë mjaft të favorshme.

Mediat britanike i tremben incidenteve: Në Gjermani kanë mbërritur huliganët shqiptarë dhe ata polakë

Mediat britanike i tremben incidenteve dhe trazirave gjatë zhvillimit të kampionatit europian në Gjermani.

“Express” i ka dedikuar një shkrim grupeve huligane, duke veçuar ata shqiptarë dhe polakë.

Gazeta britanike thotë se tifogrupi i “Illyrian Elite”, i përjashtuar tashmë nga mundësia për të përfituar bileta gjatë ndeshjeve të kombëtares shqiptare, ka mbërritur në Gjermani.

Gazeta thotë se ata kanë shpërndarë në kanalin e tyre në Telegram një fotografi ku bëjnë përshëndetjen naziste.

Huliganët polakë janë edhe më të rrezikshëm, thuhet në shkrim, ata kanë bërë thirrje për sulme ndaj njerëzve me ngjyrë dhe myslimanëve