Sa i përket Greqisë, e cila shfrytëzoi anëtarësimin e saj në BE për t’iu kundërvënë presionit nga Ankaraja, është e qartë se tani po fillon të peshojë me kujdes implikimet e rritjes së rëndësisë strategjike të Turqisë si nga SHBA-ja ashtu edhe nga BE-ja…
Në një kohë kur e vetmja “konstante” në politikën ndërkombëtare është “paparashikueshmëria” e veprimeve të Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, takimi i Presidentit turk, Recep Tayip Erdogan, me Kancelarin Friedrich Merz në Ankara të enjten ishte një ushtrim i suksesshëm i rregullave të politikës reale.
Politika e jashtme e Merz dhe ministrit të Jashtëm gjerman Johannes Vandevoll, i cili ishte i pari që e përshkroi Turqinë si një “partner strategjik” në NATO, synon të ruajë unitetin e shteteve anëtare të BE-së dhe në të njëjtën kohë të forcojë bashkëpunimin në siguri dhe mbrojtje me vendet jo-anëtare të BE-së, siç janë Mbretëria e Bashkuar dhe Turqia.
Ky është pikërisht qëndrimi që u shpreh me qartësi absolute nga Merz dhe Presidenti Erdogan në konferencën e përbashkët për shtyp. Ndryshimi në dinamikën gjeopolitike në rajon me sa duket e ka shtyrë Berlinin të vendosë të thellojë bashkëpunimin e tij ushtarak me Ankaranë.
Sa i përket thirrjes së Kancelarit Gjerman në kriteret e Kopenhagenit që Turqia nuk i plotëson dhe që pengojnë integrimin e saj në BE, Presidenti Erdogan thjesht kundërshtoi me “kriteret e Ankarasë”. Përveç kësaj, në këtë fazë, Turqia nuk ka arsye të kërkojë anëtarësim në Bashkim.
Mosmarrëveshja për krizën e Gazës ishte e dhënë që në fillim. Turqia është i vetmi vend mysliman anëtar i NATO-s. Për më tepër, është i vetmi vend në Evropë që nuk është i ngarkuar me vrasjen e hebrenjve. Që nga koha e Perandorisë Osmane, ajo ka qenë një strehë për hebrenjtë e persekutuar. Të tjerë paguajnë çmimin e Holokaustit.
Sa i përket Greqisë, e cila shfrytëzoi anëtarësimin e saj në BE për t’iu kundërvënë presionit nga Ankaraja, është e qartë se tani po fillon të peshojë me kujdes implikimet e rritjes së rëndësisë strategjike të Turqisë si nga SHBA-ja ashtu edhe nga BE-ja.
Por kjo është një histori shumë e vjetër. Rreth fundit të nëntorit 1839, Mbreti Otto i Greqisë dërgoi Ministrin e Jashtëm Konstantinos Zografos për t’i dorëzuar sulltanit të ri Abdulmecid I letrën e tij të urimit me autograf dhe për të përfunduar një traktat me Portën e Lartë. Pasi paraqiti kredencialet e tij në Topkapi, ai filloi negociatat me homologun e tij osman Reshid Pasha dhe në mars 1840 nënshkroi një marrëveshje ndërshtetërore ad referendum, të cilën do t’ia paraqiste qeverisë në tërësi për miratim ose refuzim.
Në Këshillin e Shtetit, Andreas Zaimi denoncoi “traktatin e pandershëm”. Shtëpia e Zografut u qëllua me gurë nga turma e tërbuar dhe atij iu shpall anatema. Në vitin 1855, u nënshkrua një traktat i ri që nuk ndryshonte në thelb nga ai i Zografut dhe Resit Pashës. Ky ka qenë kursi i marrëdhënieve midis Greqisë dhe Turqisë që atëherë./Përshtati “Pamfleti” nga “Kathimerini”